Zülfiyyə Quluyeva, Sputnik Azərbaycan
BAKI, 20 iyul — Sputnik. Azərbaycanda koronavirusa yoluxanlar arasında məhkumlar da var. Bi müddət öncə Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın brifinqində açıqlanan məlumata görə, cəzaçəkmə müəssisələrində aparılmış kütləvi test müayinələri nəticəsində məhkumlarda virusun göstəriciləri pozitiv çıxıb. Ədliyyə Nazirliyinin məlumatına görə, test nəticələri 33 məhkumda müsbət çıxdığından, onlar dərhal izolyasiya olunaraq xüsusi karantinə yerləşdirilib və müvafiq müalicə tədbirləri görülüb.
Qeyd edək ki, koronavirusun cəzaçəkmə müəssisələrində yayılması daha riskli hesab olunur. Buna səbəb isə cəzaçəkmə müəssisələrinin qapalı olması və havasızlıqdır.
Sputnik Azərbaycan cəzaçəkmə müəssisələrində koronavirusa yoluxma səbəbləri və çıxış yollarını araşdırıb.
Ədliyyə Nazirliyi yanında cəzaçəkmə müəssisələrinə ictimai nəzarəti həyata keçirən İctimai Komitənin üzvü Əliməmməd Nuriyev Sputnik Azərbaycan-a açıqlamasında bildirib ki, cəzaçəkmə müəssisələrində koronavirusa yoluxma riskini azaltmaq üçün bütün gigiyenik tədbirlər görülüb: "Bütün cəzaçəkmə müəssisələrində mütəmadi dezinfeksiya işləri aparılır, qoruyucu vasitələr paylanılır. Amma cəzaçəkmə müəssisəsi elə bir yerdir ki, burada hava-damcı yolu ilə yayılan virusun qarşısını almaq çox çətindir. Məlumdur ki, Ədliyyə Nazirliyinin tibb müəssisələrində bütün xəstəliklərin müalicəsi mümkün deyil. Bəzi xəstəliklər üçün məhkumlar ixtisaslaşmış tibb müəssisələrinə aparılır. Elə cəzaçəkmə müəssisəsində xəstələrdən biri bu virusa da məhz dializ üçün aparıldıqda yoluxub. Bu da virusun məhkumlar arasında yayılmasına səbəb olub. Çünki dializ xəstələri ixtisaslaşmış tibb müəssisələrində bu aparata qoşulur. Hazırda cəzaçəkmə müəssisələrində məhkumlar arasında virusa yoluxmanın qarşısını almaq üçün ciddi tədbirlər görülür. Penitensiar müəssisələrdə çalışan ədliyyə işçilərinin də koronavirusa yoluxmaması üçün onlar testdən keçirilir, qoruyucu vasitələrdən istifadə edilir. Amma rəqəmlərdən də görünür ki bütün bu tədbirlərə rəğmən yoluxmanın qarşısını almaq mümkün olmayıb".
Ə.Nuriyev deyir ki, elə xəstəliklər var ki, onların müalicəsi ixtisaslaşmış tibb müəssisələrində aparılmalıdır: "Əgər Ədliyyə Nazirliyinin balansındakı tibb müəssisələrində hansısa xəstəliyin müalicəsi mümkündürsə, kənardan həkim dəvət olunur. Amma elə xəstəliklər var ki, onun müalicəsi üçün tibb müəssisəsinin xüsusi şəraiti, avadanlıqları olmalıdır. Belə halda məhkumların müalicəsi üçün kənara aparılması labüddür".
Həmsöhbətimiz bildirir ki, kənar müalicə müəssisəsində məhkumlar ona görə müalicə edilir ki, onların müalicəsi effekt versin: "Bütün xəstəlikləri Ədliyyə Nazirliyinin tibb müəssisələrində müalicə mümkün deyil. Buraya açıq ürək əməliyyatları və sair xəstəliklər daxildir. Belə hallarda məhkumlar arasında yoluxma halları da baş verir".
Ə.Nuriyev deyir ki, cəzaçəkmə müəssisələrində məhkumların da sayı azaldılmalıdır: "Bildiyiniz kimi, Cinayət Məcəlləsinə dəyişikliklər oldu. Bir sıra məhkumların cəzası azaldıldı, bir hissəsi azad olundular. Amma cəzaçəkmə müəssisələrində azadlığa çıxma, amnistiya ilə bağlı düşünmək olar. Pandemiyanın davam etməsindən asılı olaraq zərurət yarandıqca azadlığa çıxan məhkumların sayı daha da artacaq".
Komitə üzvü bununla belə bildirir ki, məhkumların azad edilməsində mərhəmət və humanizmlə yanaşı ədalət prinsipi də təmin edilməlidir: "Məhkumlar azad edilərkən, cəzaları azaldılarkən onların törətdikləri cinayət əməli nəzərə alınır. Yüngül cinayət törətmiş şəxslər azadlığa buraxılır. Ağır cinayət törətmiş təkrar cinayətə yol verən şəxsləri azad etmək ədalət prinsipini poza bilər. Ona görə də, bu məsələlər mütləq nəzərə alınır. Bütün məhkumları birdən-birə koronavirusa görə açıb buraxmaq olmaz!"
Məlumat üçün qeyd edək ki, Ədliyyə Nazirliyindən verilən məlumata görə, koronavirusa yoluxmuş şəxslər dərhal izolyasiya olunub və xüsusi müalicə müəssisinə yerləşdirilib. Onların yerləşdirildiyi tibb ocağı zəruri avadanlıq və dərman vasitələri, habelə xüsusi havalalandırma sistemi ilə təchiz olunub. Hazırda virusa yoluxmuş məhkumların sağlamlıq durumu kafidir, ağır vəziyyətdə olan yoxdur. Onların müalicəsi üçün müvafiq tədbirlər görülür və səhhətləri daim həkim nəzarətində saxlanılır.
Tibb Universitetinin Tədris Cərrahiyyə Klinikasının dosenti Ədalət Rüstəm Sputnik Azərbaycan-a açıqlamasında bildirib ki, cəzaçəkmə müəssisələrində yoluxma riski çox yüksəkdir. Ə.Rüstəmin sözlərinə görə, buna səbəb ilk növbədə cəzaçəkmə müəssisələrinin qapalı olmasıdır: "Siz bilirsiniz ki, cəzaçəkmə müəssisələri kazarma tipli qapalı yerlərdir. Orada bir neçə məhkum cəza çəkir. Həmçinin bu gün cəzaçəkmə müəssisələrində məhkumların qidalanması da yaxşı deyil. Bu onların immun sisteminin aşağı olmasına gətirib çıxardır. Üstəlik cəzaçəkmə müəssisələrində vərəmli məhkumlar var. Onların bir qismi narkotik aludəçisidir. Bu da koronavirusa yoluxan məhkumlar arasında ağırlaşma hallarını qaçılmaz edir. Qeyd edim ki, koronaviruslu məhkumlar Ədliyyə Nazirliyinin tibb müəssisəsində boksların olduğu şöbədə müalicə alırlar".