Qələm - Sputnik Azərbaycan, 1920
TƏHLİL
Sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi, mədəniyyət, idman və digər sahələrə aid aktual təhlillər

NATO-nun yeni anti-Rusiya "manifesti" bütün MDB ölkələrini təhdid edir

© AP Photo / Mindaugas KulbisСолдаты НАТО, фото из архива
Солдаты НАТО, фото из архива - Sputnik Azərbaycan, 1920, 16.06.2021
Abunə olmaq
20-ci əsrin son bir rübü ərzində İranı, Əfqanıstanı, Liviyanı, keçmiş Yuqoslaviya və Suriyanı aktiv şəkildə bombalayan Şimali Atlantika Alyansının çətin ki, bu tip bəyanatlara haqqı çatsın.

BAKI, 16 iyun — Sputnik. Şimali Atlantika Alyansının iyun sammiti digər bütün prioritet və uydurma təhlükəsizlik təhdidlərindən xüsusi şəkildə tənzimlənməsi ilə fərqlənir. NATO-nun son bildirişindəki təhrif olunmuş koordinat sistemində Rusiya əvvəlcədən də proqnozlaşdırıldığı kimi "sülhə əsas təhlükə" olaraq təqdim edildi. İkinci yerə – böyük bir fərqlə – Şimali Koreya və İran, üçüncü yerə isə sülhsevər Belarus Respublikası "qoyuldu". Maraqlıdır ki, Çinin adı yalnız dördüncü yerdə qeyd olunur.

NATO-ya heç kim bərabərhüquqlu, müstəqil dövlətləri bu şəkildə "növlərə" bölmək haqqı verməyib. Üstəlik, alyansın planetin cəmi on faiz əhalisinin maraqlarına xidmət edən "ittihamedici" arqumentləri qeyri-adekvat təsir bağışlayır.

14 iyun Brüssel sammitinin kommünikesi mahiyyət etibarilə uzunçu, ağlasığmaz, MDB ölkələri və bütövlükdə bəşəriyyət üçün təhlükəli anti-Rusiya "manifestidir". Sənəddə "Rusiya təhdidinə" ondan artıq "ittihamedici mahiyyətdə" (9–15, 25, 46, 50, 54) maddə həsr olunub. Müqayisə üçün bildirək ki, "Çin təhdidi" cəmi iki (55–56) müddəada öz əksini tapıb. Sənəd paradoksal xarakter daşıyır.

20-ci əsrin son bir rübü ərzində İranı, Əfqanıstanı, Liviyanı, keçmiş Yuqoslaviya və Suriyanı aktiv şəkildə bombalayan alyansın çətin ki, bu tip bəyanatlara haqqı çatsın: "Rusiyanın təcavüzkar hərəkətləri Avro-Atlantik təhlükəsizlik üçün təhdiddir". Bununla belə, kommünikedə qeyd olunur ki, blok 25 ildən artıqdır Rusiya ilə əməkdaşlıq qurur, özünün beynəlxalq öhdəliklərini yerinə yetrir, Rusiya isə dəyərləri, prinsipləri, ona olan etibarı və öhdəlikləri pozmaqla məşğuldur".

Əsassız ittihamlar

Rusiyanın müxtəlif sahələrdə hərbi gücünü artırması Şimali Atlantika Alyansını narahat edir: yeni hərbi potensial, "NATO sərhədlərinin yaxınlığındakı ərazilər də daxil olmaqla, təxribat xarakterli fəaliyyətlər", xəbərdarlıq edilmədən aparılan geniş miqyaslı təlimlər, Kalininqrad vilayətində müasir ikili istifadə raketlərinin yerləşdirilməsi, Belarusla hərbi inteqrasiya. Buradaca xatırlatmağa ehtiyac var: Rusiya alyansın sərhədlərinə yaxınlaşmayıb, əksinə, NATO Rusiyanın sərhədlərinə doğru genişlənib. Və artıq çoxdan MDB məkanında "rəngli inqilablar" formatında hibrid müharibələri təcrübədən keçirir. NATO – humanitar təşkilat deyil və Rusiya Federasiyasına potensial təhlükəsizlik təhdidi hesab olunur. Odur ki Moskva və Minskin reaksiyası tamamilə qanunauyğundur. Çünki Rusiya və Belarus alyansın Avropada (keçmiş Yuqoslaviya), Yaxın Şərqdə (İraq, Əfqanıstan, Suriya), Afrikada (Liviya) və digər başqa yerlərdə geosiyasi "korreksiyalarını" unutmayıb.

Ortada real dəlillər olmadığından, NATO "müttəfiq ölkələrdə seçkilərə və demokratik proseslərə müdaxilə cəhdləri", "geniş miqyaslı dezinformasiya kampaniyaları", "Rusiya xüsusi xidmət orqanlarının qanunsuz və dağıdıcı hərəkətləri"ni vurğulayaraq Rusiyanı Çex Respublikası və ABŞ-ı "dost olmayan ölkələr"in siyahısından çıxarmağa çağırır.

Guya Rusiya "NATO-nu vadar etmək" üçün bir sıra orta və qısamənzilli raket kompleksləri yerləşdirməklə nüvə arsenalını şaxələndirir. Nəyə vadar etmək üçün? Əgər NATO ölkələri Beynəlxaql Məsələlər üzrə Rusiya Şurasının Avropada raketlərin yerləşdirilməsinə moratorium qoyulması ilə bağlı Moskvanın konkret təklifini dəstəkləmirsə, "strateji hədə-qorxunun təcavüzkar siyasəti" kimi boş ifadələr nə deməkdir?

"Rusiya silahlı qüvvələrin hərbi təlimlərinə daha çox diqqət ayırmağa və məsuliyyətsiz nüvə ritorikasından istifadəyə davam edir" – əfv edin, amma dünyanın bütün ölkələri öz ərazilərində hərbi manevrlər edirlər və yalnız NATO üzvü olan dövlətlər belə təlimlərin əksəriyyətini xarici ərazilərdə məsuliyyətsiz və aqressiv şəkildə həyata keçirirlər. Məgər Rusiya kimisə birbaşa nüvə silahından istifadə ilə təhdid edib və ya açıq şəkildə Meksikanın şimalında, Kanadanın cənubunda hərbi manevrlər aparmaq üçün qoşunlarını okeanın o tayına ötürüb? Eynilə Pentaqonun Avropada etdiyi kimi. Rusiyanın həyata keçirdiyi təlimlər "həddən artıq" genişmiqyaslıdır? Axı Rusiya Federasiyasının ərazisinin də (ABŞ-dan iki dəfə böyükdür) dünyada analoqu yoxdur və belə böyük ölkənin müdafiəsini təmin etmək üçün müəyyən alətlər tələb olunur. Aydın məsələdir ki, Rusiyanın ünvanına səsləndirilən bütün bu uzun-uzadı ittihamlar ABŞ və NATO-nun Rusiya və onun müttəfiqlərinə qarşı hərbi hərəkətlərə real hazırlığını ört-basdır etmək və haqq qazandırmaq üçündür.

Rumıniya və Baltikyanı ölkələrdə hərbi infrastrukturun və alyansın xarici birliklərinin artan "mövcudluğu" dinc bölgələrin və dənizlərin tədricən silahlı qarşıdurma bölgəsinə çevrilməsinə parlaq nümunədir. Postsovet məkanının şərqini demontaj və talan etmək üçün. Biz burada amerikalılar tərəfindən İran, İraq və ya Suriya neftinin hasilatı (oğurlanması) məsələsinə toxunmuruq, ancaq Orta Asiyadakı Sibir karbohidrogenləri və faydalı qazıntı yataqları da kiçik "qənimət" deyil.

Dinc MDB-nin demontajı

NATO-nun kommünikesində bəyan edilir: "Hazırkı şəraitdə Ukrayna və onun ətrafındakı münaqişə bizim gündəmimizdə birinci mövzudur". Daha sonra Rusiyanın "günahları" sadalanır. Ancaq Rusiya Ukraynadakı vətəndaş müharibəsində özünü tərəf kimi görmür. Faktlar inkar edilə bilər və ya başqa formada şərh oluna bilər, amma onları dəyişdirmək mümkün deyil.

Alyans "beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlər daxilində" Ukrayna, Gürcüstan və Moldova respublikalarının ərazi bütövlüyü və suverenliyini dəstəklədiyini dəfələrlə təkrarlayır və Rusiyanı "hər üç ölkədə onların razılığı olmadan yerləşdirdiyi qoşunları geri çəkməyə" çağırır. Amma dünya dəyişib. Artıq xəritədə nə SSRİ var, nə də ADR. Yuqoslaviya da NATO-nun aktiv şəkildə iştirakı ilə xəritədən silinib. 

Kommünikenin daha bir diqqət çəkən maqamı: NATO-ya üzv dövlətlər 2020-ci ilin avqust ayından etibarən Belarusda baş verən hadisələrə görə əvvəlki kimi dərin narahatlıq hissi keçirir". Bu, qeyri-adi siyasi ikiüzlülük nümunəsidir. Nədənsə Fransada "sarı jiletlilər"in daha geniş miqyaslı etiraz aksiyaları və Kapitoli basqını zamanı ABŞ vətəndaşlarının etirazları (400 nəfərin həbsi ilə nəticələnən) alyansı narahat etmir. Bu başqa bir şeydir?

NATO-nun 14 iyun tarixli kommünikesinin tam və geniş mətni qurumun rəsmi internet saytına üç dildə yerləşdirilib və arzu edənlər orada reallığa uyğun gəlməyən bir çox məqamları tuta bilərlər.

Sonda bir məsələni də qeyd etmək istərdim: 20 illik müharibədən, ABŞ və NATO-nun Taliban terrorçuları ilə utancverici barışıq sazişi imzalamasından sonra Əfqanıstandan xarici qoşunların faktiki qaçışı şəraitində "tərəfdaşlar"ın Avropada və Arktikada dəyənəklərini bu qədər fəal şəkildə oynatmalarına ehtiyac yoxdur.

Yüksək texnologiyalı və ən böyük nüvə gücü ilə hipotetik qarşıdurmaya məhkum olduqları üçün bəlkə də vaz keçdilər. Bərabərhüquqlu tərəflər arasındakı danışıqlar prosesində ağlabatan kompromislər və bundan sonra dinc yanaşı yaşamağın yolları tapıla bilər.

Xəbər lenti
0