BAKI, 14 noyabr — Sputnik. Tayvan məsələsi ilə bağlı hərbi münaqişə başlasa, Çin və ABŞ dünyanın ən güclü ölkələri statusunu itirəcək, ona görə də bu, danışıqlar yolu ilə həll edilməlidir. Bunu Şandun Universitetinin professoru RİA Novosti-yə bildirib.
"Hazırda Çin və ABŞ faktiki olaraq Tayvan məsələsi ilə bağlı bir-birini qarşılıqlı çəkindirmə çalışırlar. Açığını deyim ki, Tayvan boğazı məsələsi düzgün həll olunmasa, bu, Çin, ABŞ, Asiya və bütün dünya üçün son dərəcə əlverişsiz olacaq", Tszya Venşan deyib.
O qeyd edib ki, Çin üçün bu, milli birlik və vahidliyin vacib məsələsidir, eyni zamanda, ABŞ-ın hegemonluq məsələsini həll etməsi üçün əsas prioritetdir.
Onun fikrincə, Amerika cəmiyyətinin strateji dairələri narahatdır ki, Vaşinqtonun Tayvan boğazında nəzarəti və hökmranlığını itirməsi Asiyada və hətta qlobal miqyasda ABŞ hegemonluğunun sonu demək olacaq.
"Tayvan məsələsindən Çinin inkişafını cilovlamaq, onun yüksəlişini əngəlləmək, hətta Çini müharibəyə sürükləmək üçün alət kimi istifadə etmək də ABŞ-ın strateji dairələrində mühüm konsepsiyadır", - analitik bildirib.
O əlavə edib ki, Çin və ABŞ son on il ərzində Tayvan boğazı məsələsi ilə bağlı bir-biri ilə silahlı münaqişəyə ardıcıl və diqqətlə hazırlaşır.
"Vurğulamaq istərdim ki, Çin və Birləşmiş Ştatlar Tayvan boğazı probleminin sülh yolu ilə necə həll edilməsinə diqqət yetirməli və sülh yolu ilə həllin tapılmasına daha çox vaxt və resurslar sərf etməlidirlər", - Tszya Venşan bildirib.
Onun sözlərinə görə, bəzi ABŞ KİV-ləri Tayvan boğazı münaqişəsindən danışarkən tez-tez Çinin heç bir dostu olmadığını, ABŞ-ın Asiyada çoxlu dostlarının olduğunu vurğulayır.
"Çinin də çoxlu dostları var, biz onlar haqqında təkcə ŞƏT-ə üzv dövlətlər və BRİKS ölkələri haqqında danışmırıq, həmçinin Tayvan boğazında hərbi münaqişə baş verərsə, bizim Afrika və Latın Amerikasında da çoxlu dostlarımız var. Çin və ABŞ Tayvan boğazında müharibə başlasa, hansı tərəfin qalib gələ biləcəyini söyləmək çətindir. Məsələn, Rusiya, Şimali Koreya və digər ölkələr Çini dəstəkləyəcək və ABŞ mövcud olanı qorumalıdır", - ekspert əlavə edib.
"Hərbi çəkindirmə ilə məşğul olmaq əvəzinə, strateji kommunikasiyalarla məşğul olmaq daha yaxşıdır. Pekin və Vaşinqtonun təcili olaraq Tayvan məsələsi ilə bağlı daha dərin, sistemli, əhatəli və hərtərəfli strateji kommunikasiyalara ehtiyacı var", - ekspert bildirib.
"Çin və ABŞ arasında Tayvan məsələsinə görə nəhayət hərbi münaqişə başlasa, nəinki Tayvan boğazı təsirlənəcək, həm də Çin və ABŞ böyük itkilərə məruz qalacaq, həm də 1 nömrəli statusunu itirəcək. Buna görə də Çin və ABŞ-ın Tayvan boğazı problemini həll etmək üçün ən yaxşı yolu danışıqlar və strateji kommunikasiyalardır".
Pekin Tayvanı ÇXR-in ayrılmaz hissəsi hesab edir və "vahid Çin" prinsipinə sadiqlik ÇXR ilə diplomatik əlaqələr qurmaq və ya saxlamaq istəyən digər dövlətlər üçün ilkin şərtdir. "Vahid Çin" prinsipi və Tayvanın müstəqilliyinin tanınmaması ABŞ tərəfindən də müxtəlif sahələrdə Taypey ilə sıx əlaqə saxlamasına və adanı silahla təmin etməsi ilə müşahidə olunur.