BAKI, 3 sentyabr — Sputnik. Tayvan administrasiyasının rəhbəri Lay Tsindenin Rusiya ərazilərinin mülkiyyəti mövzusunda Pekin adından danışmaq hüququ yoxdur, onun adanın problemləri ilə məşğul olması daha yaxşıdır. Bunu Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Mariya Zaxarova bildirib.
Daha əvvəl Tayvan administrasiyasının rəhbəri bildirib ki, Pekin üçün Tayvanın problemi ərazi bütövlüyü ilə bağlı deyil, əks halda onun fikrincə, Çin 19-cu ədrdə Ayqun müqaviləsi çərçivəsində Rusiya imperiyasına verilmiş torpaqları qaytarmalıdır.
"Rusiya ardıcıl olaraq vahid Çin prinsipinə sadiqdir və ÇXR hökuməti Çinin yeganə qanuni hökumətidir, buna görə də Tayvan administrasiyasının rəhbəri Pekin adından heç bir açıqlama vermək səlahiyyətinə malik deyil", - Zaxarovanın şərhində deyilir.
Diplomat əlavə edib ki, Moskva revanşist sindromlara tutulmuş ayrı-ayrı siyasətçilərin fikirləri ilə maraqlanmır.
"Beləliklə, amerikalılar tərəfindən separatizmə təhrik edilən Lai, istədiyi qədər hürə bilər, bu ona və ya Tayvan xalqına yaxşı bir şey gətirməyəcək. ÇXR rəhbərliyinin materik Çinlə sülh yolu ilə birləşmək təkliflərinə konstruktiv yanaşmaq lazımdır. Biz əminik ki, Pekindəki dostlarımız da eyni mövqedən çıxış edirlər", - Zaxarova vurğulayıb.
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi xatırladıb ki, Rusiya və Çin 2001-ci ildə imzalanmış mehriban qonşuluq, dostluq və əməkdaşlıq haqqında müqavilədə hər hansı ərazi iddialarından qarşılıqlı imtinanı çoxdan qeyd ediblər.
"Sərhəd nizamlanmasında son nöqtə 2004-cü il oktyabrın 14-də Moskva və Pekin tərəfindən imzalanıb və sonra onun şərq hissəsində Rusiya-Çin dövlət sərhədi haqqında Əlavə Sazişin ratifikasiyası ilə müəyyən edilib", - Zaxarova qeyd edib.
1858-ci ildə imzalanmış Aiqun müqaviləsi qanuni olaraq Amur çayının sol sahilinin Arqun çayından Amur çayının mənsəbinə qədər olan hissəsinin Ussuri çayına qədər olan hissəsinin Çinə məxsus olduğunu təsdiqləyib. Bəzi çinli tarixçilər müqaviləni qeyri-bərabər hesab edərək, onun Çin üzərində iqtisadi və hərbi üstünlüyü fonunda Rusiya tərəfindən tətbiq edildiyini iddia edirlər. Tsin sülaləsi 1895-ci ildə Çin-Yapon müharibəsində məğlub olduqdan sonra Yaponiya ilə oxşar müqavilə imzalayıb. Bu müqaviləyə əsasən Tayvan Yaponiyaya verilib.
Pekin Tayvanı ÇXR-in ayrılmaz hissəsi hesab edir. Onun fikrincə, "vahid Çin" prinsipinə sadiqlik ÇXR ilə diplomatik əlaqələr qurmaq və ya saxlamaq istəyən digər dövlətlər üçün ilkin şərtdir.
Tayvan ətrafında vəziyyət ABŞ Nümayəndələr Palatasının keçmiş spikeri Nensi Pelosinin 2022-ci il avqustun əvvəlində adaya səfərindən sonra xeyli pisləşib. Adanı öz əyalətlərindən biri hesab edən Çin Pelosinin səfərini ABŞ-ın Tayvan separatizminə dəstəyi kimi pisləyib və genişmiqyaslı hərbi təlimlər keçirib.
ÇXR mərkəzi hökuməti ilə onun ada əyaləti arasında rəsmi əlaqələr 1949-cu ildə Çin Kommunist Partiyası ilə vətəndaş müharibəsində məğlub olan Çan Kayşin başçılıq etdiyi qüvvələrin Tayvana köçməsindən sonra kəsilib. Ada ilə əsas Çin arasında işgüzar və qeyri-rəsmi əlaqələr 1980-ci illərin sonlarında bərpa olunub. 1990-cı illərin əvvəllərindən etibarən tərəflər qeyri-hökumət təşkilatları - Tayvan Boğazı boyunca Əlaqələrin İnkişafı üzrə Pekin Assosiasiyası və Taypey Boğazlararası Mübadilə Fondu vasitəsilə əlaqə saxlamağa başlayıblar.
Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.