DÜNYA XƏBƏRLƏRİ
Dünyada baş verən ən önəmli hadisələr və aktual məqalələr

Sabah səmada "planetlərin paradı" başlayır

Bu astronomik hadisə zamanı Günəşin özündə və planetlərdə qabarma qüvvəsi yarana bilər.
Sputnik
BAKI, 27 avqust — Sputnik. Avqustun 28-də səhər saatlarında altı planet və Yerin peyki Günəşin bir tərəfində düzülərək "planetlərin şərti paradı"nı təşkil edəcək.
Xarici mətbuat xəbər verir ki, Veneradan başqa bütün planetlər Yer səmasında Günəşin bir tərəfində yerləşəcək və eyni zamanda görünəcək. Merkuri, Mars, Yupiter və Uran səmanın şərq hissəsində, Neptun və Saturn isə cənub-qərbdə olacaq.
Qeyd edək ki, "Planetlər paradı" Günəş sistemində iki formada olur: Kiçik planetlərin paradı - bu hadisə Günəş sistemindəki kiçik planetlərin, yəni Merkuri, Venera, Yer və Marsın iştirakı ilə baş verir; Böyük planetlərin paradı - bu hadisə isə Uran, Saturn, Yupiter, Neptunun iştirakı ilə yaşanır. Lakin bəzən bu planetlərin hamısı bir düz xətt boyunca düzülür ki, bu, "Planetlərin əsl paradı" adlanır".
Günəş sistemindəki bütün planetlərin ümumi kütləsi Günəşin kütləsinin bir faizini təşkil edir. Yəni bu planetlərin heç birinin Günəşə təsir qüvvəsi yoxdur. Bu astronomik hadisə zamanı Günəşin özündə və planetlərdə qabarma qüvvəsi yarana bilər. Hansı ki, bu zaman Günəşdə baş verən partlayışlarda artım və ya güclənmə müşahidə olunması mümkündür.
Digər bir tərəfdən isə planetlərin özündə tektonik fəaliyyətlər yaşana bilər. Bununla belə, "Planetlərin paradı"nın bizim planetimiz və üzərindəki canlılara heç bir mənfi təsiri olmayacaq.
Növbəti böyük planet paradı 28 fevral 2025-ci ildə baş tutacaq. Saturn, Merkuri, Neptun, Venera, Uran axşam səmasında düzüləcək və onların yanında (şərqdə) parlaq Yupiter və Mars olacaq. Yeddi planetin hamısı Günəşin eyni tərəfində olacaq.
28.03.23, 17:45
Yer kürəsinin sakinləri bu gün planetlərin paradını görəcəklər: astronomların tövsiyələri
Yer kürəsinin sakinləri çərşənbə axşamı, martın 28-də nadir astronomik hadisəni - beş planetin paradını izləyə biləcəklər.
Qeyd edək ki, planetlərin paradı Günəş sistemi üçün nadir hadisədir, çünki hər kəsin Günəş ətrafında öz orbitləri və dövr etmə vaxtı var. Ancaq Günəşin yaxınlığından bir düz xətt üzərində olduğu kimi və 30 dərəcəyə qədər dağılmaqla keçdikdə, onları Yerdən görmək olar.
Planetlərin tam paradı çox nadir hallarda baş verir, lakin daha çox planetlərin üfüqdə birlikdə görünməsini və ya, təxminən eyni vaxtda bir-birinin ardınca keçdiyini müşahidə etmək mümkündür.
Astronomlar qeyd edirlər ki, bu parad martın 25-dən 30-dək davam edəcək. Planetlər martın 25-dən etibarən eyni səviyyəyə çıxmağa başlayacaqlar, lakin onların maksimum sayını yalnız martın 28-də görmək olar - onlar bir qövsdə toplanacaq, martın 28-dən isə ayrılmağa başlayacaqlar.
Planetlərin paradını necə və harada müşahidə etmək olar
Martın 28-də axşam saatlarında səmanın 50 dərəcəlik sektorunda beş planetin hamısını müşahidə etmək mümkün olacaq.
Astronomlar müşahidə üçün təmiz səmanın və üfüqün olmasını tövsiyə edirlər, çünki buludlar ilk növbədə bütün baxışı bağlayır. Bunu şəhərin arxasında, parlaq işıqdan uzaqda etmək daha yaxşıdır. Göyün qərb hissəsindəki planetləri günəş batdıqdan dərhal sonra görmək olar.
Görmə dövründə onlar üfüqün üstündə təxminən qövsvari vəziyyətdə parlaq nöqtələr kimi görünəcəklər.
Astronomlar, ilk növbədə Günəşin arxasındakı üfüqün üzərində Yupiter və Merkurinin bir-birinin yaxınlığında görünəcəklərini söyləyirlər. Duet gün batdıqdan sonra bir saatdan az görünəcək, sonra planetlər üfüqdən kənara çıxacaq və yenidən görünməz olacaqlar.
Bundan sonra göyün qərb hissəsində ən parlaq ulduz olan Venera meydana çıxacaq, onun altında Yupiter olacaq. Uran Veneranın solunda və yuxarısında durbinlə və ya "ev" teleskoplarında görünəcək. Bu üçlüyün baxış müddəti, təxminən, bir saatdır və bundan sonra onlar da üfüqdən kənara çıxacaqlar.
Planetlərin paradı
Bu dövrdə Mars Ayın altında görünəcək.
Günəş batdıqdan sonra Saturn digər planetlərlə birlikdə görünməyəcək - bu günlərdə o, 27 və 28 martda günəşin çıxmasından bir qədər əvvəl şərq üfüqünün üstündə alçaqda görünür.
Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.