BAKI, 10 avqust — Sputnik. Beynəlxalq astrofiziklər qrupu, tez-tez "yadplanetlilərin radio siqnalları" adlanan təkrarlanan sürətli radiopartlayışların (FRB) isti qaz buludları və neytron ulduzları, maqnitarlar və rentgen ikililəri kimi yığcam cisimlər arasında qarşılıqlı təsir nəticəsində əmələ gəldiyinə dair sübutlar tapıb.
Bu barədə İtaliyanın Milli Astrofizika İnstitutunun (INAF) mətbuat xidməti məlumat yayıb.
Alimlər 2020-ci ilin noyabrında Buğa bürcündə kəşf edilmiş "yadplanetli radiosiqnalların" FRB20201124A təkrarlanan mənbəyində aparılan müşahidələrdən sonra bu qənaətə gəliblər.
Mənbə bizə nisbətən yaxın olan qalaktikalardan birində, Süd yolundan 1,33 milyard işıq ili uzaqlıqda yerləşir ki, bu da onu çoxlu sayda yerüstü və orbital teleskoplardan istifadə etməklə müşahidəyə imkan verir.
Tədqiqatçılar bu yaxınlarda ABŞ-ın yerüstü radioteleskopu olan VLA-dan istifadə edərək bu obyektin uzunmüddətli müşahidə sessiyasını keçiriblər. Onların topladığı məlumatlar FRB20201124A-nın mərkəzində 15 GHz tezliyi ilə davamlı radio dalğaları yaradan, çətin görünən nöqtəyə bənzər bir obyektin olduğunu göstərib.
Bu kəşf astrofizikləri GTC optik teleskopundan istifadə edərək bu obyekti izləməyə, həmçinin onun digər tezliklərdə radio emissiya spektrini öyrənməyə məcbur edib.
Alimlərin müşahidələri, qeyd etdikləri zəif radio emissiyasının yeni ulduzların əmələ gəldiyi FRB partlayışına bitişik bölgələrdə yarandığını istisna edib. Eyni zamanda, astrofiziklər tərəfindən aparılan radiodalğaların qütbləşmə səviyyəsinin təhlili də göstərib ki, bu rəqslərin mənbəyi radio dalğaların nöqtə mənbəyini əhatə edən nəhəng isti qaz bulududur.
"Yadplanetli radio siqnalları" haqqında
Sirli FRB partlayışları 2007-ci ildə Avstraliyanın Parkes Rəsədxanasında pulsar neytron ulduzlarının müşahidələri zamanı təsadüfən aşkar edilib.
Onlar çox qısa və eyni zamanda, mənbəyi Yerdən çox uzaqda yerləşən izaholunmaz dövri quruluşa malik güclü radio siqnallardır.
Astronomlar FRB-lərin necə meydana gəldiyini və ya onların yalnız kiçik bir hissəsinin niyə təkrarlandığını dəqiq izah edə bilmirlər.
Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.