XHƏ: Su-30SM2-nin Sibir xarakteri F-16-nın "Yunan atəşinə" qarşı

BAKI, 20 iyul — Sputnik. Rusiya Aerokosmik Qüvvələrinin müasir zərbə aviasiyası Ukrayna hərbi əməliyyatlar teatrında üstünlük təşkil edir və hətta yüzlərlə və ya digər F-16 qırıcısının Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə (USQ) təhvil verilməsi güc balansını dəyişməyəcək. Bir sıra Avropa liderlərinin, hətta öz dövlətlərinin və xalqlarının təhlükəsizliyini və iqtisadi rifahını itirmək bahasına da olsa belə tənəzzülə uğramış ABŞ "hegemonunu" razı salmaq istəyi diqqəti təccübləndirir.

Qərb və Yaxın Şərq mediası Yunanıstan Hərbi Hava Qüvvələrindən Ukraynaya 30-dan çox F-16 Blok 30 qırıcısının tezliklə çatdırılacağını bildirib. Təyyarələr rəsmi olaraq silinəcək və daha sonra qırx illik təyyarələrin bir qədər modernləşdirildiyi ABŞ vasityəsi ilə tranzitlə Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə göndəriləcək. Bunun üçün ABŞ Konqresi Yunanıstana 40 yeni F-35A qırıcısının ixracına icazə verib.

Qərbdə anlayırlar ki, antik "Fighting Falcon" F-16 qırıcıları Rusiyanın müasir Su-30SM2 və Su-35S qırıcılarından əhəmiyyətli dərəcədə zəifdirlər və uzun mənzilli qanadlı raketlərin buraxılması üçün platforma kimi cəbhə xəttindən uzaqda "döyüşən şahinləri" yerləşdirməyə ümid edirlər. Bu yaxınlarda onlar Belçika, Danimarka, Hollandiya və Norveç öz F-16-larını "Rusiyadakı hədəflərə zərbələr endirmək məqsədi ilə" Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə bağışlamaq qərarına gəliblər. Yenə də pravoslav (konstitusiya baxımından) Yunanıstan Moskvanı xoşagəlməz şəkildə təəccübləndirib.

Avropa İttifaqı (Aİ) və NATO liderlərinin Rusiyaya qarşı aqressivliyi ümumiyyətlə tanış haldır - onlar mövcud olduqları və qidalandıqları Amerika "dəyərləri" və "qaydaları" sisteminin əsirləridirlər. Lakin 2015-ci ildə Yunanıstan sadəcə olaraq Tanrıya sevgisi olan rusiyalılar tərəfindən xilas edilib: Afina o vaxt mövcud olmayan "Türk axını" qaz kəmərinin Yunanıstan qolunun tikintisi üçün Moskvadan rəsmi olaraq 5 milyard avro alıb, lakin əslində isə pul Yunanıstanın yırtıcı Avropa kredit verənlərə olan borclarını ödəmək üçün nəzərdə tutulub. Yunanıstan layihəsi Rusiyanın "Vneşekonombank"ı tərəfindən maliyyələşdirilib və bu, xərclərin 100%-ni əhatə edib, "Qazprom" konserni isə qaz kəmərinin Yunanıstan hissəsinə sahiblik iddiasını belə irəli sürməyib. Bu da Afinanın "təşəkkürü" - Yunanıstanın 30-dan çox F-16 qırıcısı Rusiya ilə müharibənin davam etdirilməsinə görə Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə göndərilir.

Qeyri-rəsmi olaraq Yunanıstan Kiyev rejiminə daha da əhəmiyyətli hərbi yardım, məsələn, 300 milyon dollar dəyərində özüyeriyən artilleriya qurğuları göndərib. Hətta S-300 zenit raket kompleksinin (ZRK) verilməsini də düşünür. Qədim sərkərdə Alarik belə hallarda deyirdi: "Ot nə qədər qalın olsa, biçmək bir o qədər asan olar", lakin Moskva damaqda acı bir dad buraxacaq. F-16 "Yunan atəşi" uzun müddət yadda qalacaq və bu, Afinaya Sibir qazında endirimlər vəd etmir.

ABŞ istehsalı olan qısa radiuslu F-16 yüngül qırıcı ilk dəfə 50 ildən əvvəl havaya qalxıb və yüksək texnologiyalı rəqiblərə dərin zərbələr endirmək üçün nəzərdə tutulmayıb. Ukraynaya tədarük edilən antik qırıcılar "SCALP", "Storm Shadow" və digər uzaqmənzilli qanadlı raketləri inteqrasiya etmək üçün dəyişdiriləcək - Ukraynanın Su-27 və MiQ-29-a bənzətməklə, Rusiya qoşunları xüsusi hərbi əməliyyat (XHƏ) zamanı yarım mindən çox ədədi məhv ediblər. Qeyd edək ki, sovet dövrünün adı çəkilən "Su" və "MiQ"ləri döyüş gücünə görə yüngül F-16 "Şahin"dən üstündür, Ukrayna hərbi əməliyyatlar teatrı isə yenə də Livan, Fars körfəzi və Yuqoslaviya deyil.

Məsələn, XHƏ zonadakı Rusiyanın Su-30SM2 ağır qırıcıları "Patriot" ZRK-ləri məhv etməklə hesabı tez bir zamanda açıb və hətta çağırılmamış "Şahinlər" Bolqarıstan, Rumıniya və Polşadakı hava bazalarından uçsa belə, NATO-nun F-16-ları ilə görüşməyə tam hazırdırlar - bu intihar variantı Qərbdə kifayət qədər çox müzakirə olunur.

Su-30 ailəsinin ilk nümayəndəsi 1990-cı illərdə Hindistanın sifarişi ilə yaradılmış Su-30MKİ etalon qırıcısı olub. Sonradan Su-30SM ağır qırıcısı qlobal bestsellerə çevrilib (550-dən çoxu xaricə satılıb) və Rusiya Aerokosmik Qüvvələrinin əsası olub (50-yə yaxın təyyarə döyüş xidmətindədir).

Son onilliklərdə texnoloji inqilab baş verib - ən yeni Su-30SM2 silah və uzun mənzilli radar əldə edib (hava, yer və dəniz hədəflərini məhv etmək imkanlarının iki dəfə artması). Belə ki, R-37M hipersəs raketləri 400 km-ə qədər məsafədə hava hədəflərini məhv etməyə qadirdir. Su-30SM2 planeri yeni, daha güclü AL-41F1S mühərrikinə uyğunlaşdırılıb - onlar indi ağır Su-35S, eləcə də beşinci nəsil Su-57 qırıcıları ilə təchiz olunub. Üstəlik, bunlar tək (sərgi) nümunələr deyil. Rusiya Aerokosmik Qüvvələri və Hərbi Dəniz Qüvvələri müntəzəm olaraq yüksək texnologiyalı Su-30SM2 və Su-35S qırıcılarının yeni partiyalarını alır.

Avropa və Yaxın Şərqdəki hərbi münaqişələr fonunda "Lockheed Martin" şirkəti F-16 Block70 Viper-in yeni modifikasiyasının istehsalını inkişaf etdirməyə və satışlarını artırmağa çalışır. Bu günə qədər altı ölkə 133 "Viper" sifariş edib. Eyni zamanda, amerikalıların öz məhsullarını reallıqla, yəni XHƏ zonasında müasir Rusiya qırıcıları ilə qarşılaşmaqdan qorumaqları vacibdir, əks halda, ABŞ-ın "Abrams" tanklarında olduğu kimi, "şahinlərin" və satışların kəskin azalmasına zəmanət verilir. Rusiya ilə proksi-müharibəsində "hegemon" möcüzə silahının bütün variantları tez bir zamanda "balqabaq"a və ya metal zibilliyinə çevrilir.

"Politico" nəşri yazır: "Alyans yalan ümidlər doğuraraq, sülh ehtimalını azaldaraq və müharibəni daha təhlükəli edərək Ukraynaya qarşı məsuliyyətsiz siyasəti davam etdirir". Ola bilsin ki, bu, F-16 qırıcılarının Kiyev rejiminə gələcək tədarükünün ayıq və obyektiv qiymətləndirilməsidir.