XHƏ: Rusiya qoşunları USQ-ni Krınkidəki döyüş meydanından necə təmizlədi

BAKI, 23 fevral — Sputnik. Xersondan 30 kilometr şərqdə, Dnepr çayının sol sahilindəki Krınki kəndi ərazisində Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin (USQ) döyüş meydanından tam təmizlənməsi Rusiya qoşunlarının bir həftə ərzində ikinci diqqətəlayiq uğurudur və Ukrayna hərbi əməliyyatlar teatrında NATO generallarının strategiyasına endirilən ikinci zərbədir. Rusiya Silahlı Qüvvələrinin (RSQ) 2024-cü ilin qışında hücuma uzunmüddətli və əziyyətli hazırlığı inandırıcı nəticələr verib və Rusiyanın Qara dənizinin şimalındakı şəhərlərinin neobandera işğalından azad olunma perspektivlərini nəzərdən keçirməyə imkan verib.

Xüsusi həbi əməliyyat (XHƏ) zonasında Rusiyanın "Dnepr" qoşunlar qrupunun komandiri Mixail Teplinski və Rusiyanın müdafiə naziri Sergey Şoyqu fevralın 20-də Ali Baş Komandan Vladimir Putinə USQ-nin Krınkidəki döyüş meydanından təmizlənməsi barədə məlumat verirlər. Rusiya qoşunları bu yaşayış məntəqəsinə tam nəzarət edirlər. Rusiya müdafiə naziri dəniz piyadalarının 810-cu briqadasının, Hava-Desant Qüvvələrinin xüsusi təyinatlılarının 45-ci briqadasının, xüsusi əməliyyat qüvvələrinin, hücum aviasiyasının döyüş səmərəliliyini xüsusilə qeyd edir.

USQ-nin dəniz piyadalarının dörd briqadasının Krınki kəndindən Krıma keçmək üçün aylarla davam edən cəhdləri məğlubiyyətlə başa çatıb. Dnepr çayının sol sahilindəki döyüş meydanı 3400 ukraynalı desantçısının həyatına son qoyub. Ümumilikdə, Xerson istiqamətində "əks-hücum" zamanı artilleriya, aviasiya, pilotsuz uçuş aparatı (PUA, dron) və Rusiya ordusunun digər silahlarının atəşi nəticəsində düşmən 13 mindən çox əsgərini itirib. Qərb hərbi məsləhətçiləri, xarici xüsusi təlim kursları, NATO-nun yüksəksürətli desant katerləri, Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin sağ sahildən artilleriya dəstəyi və Krınkiyə silah-sursatların çatdırılması üçün pilotsuz "şatllar" Ukraynanın döyüş meydanının inkişafına kömək edə bilməyib. Rusiya qoşunları 2023-cü il oktyabrın ortalarında "desant əməliyyatı" başlayandan bəri atəş və manevrlə üstünlük təşkil ediblər.

USQ və NATO kuratorların Dneprdən keçmək riski strateji yay "əks-hücumu"nun açıq-aşkar uğursuzluğuna səbəb olub. Ukrayna ordusu avqustun sonuna kimi Tokmak və Melitopoldan keçərək Krıma girə bilməyib. Yalnız Xersondan 30 km və Krımdan 70 km (qarğa uçduqca) məsafədə Rusiyanın müdafiə mövqelərinin zəifləməsinə ümid edib.

Eniş üçün döyüş meydanı (Krınki kəndi) sol sahildəki "boz zonada" yerləşməni nəzərə almaqla seçilib. Müvəffəqiyyətə şübhə edən, ayıq düşüncəli hərbi rəhbərlər "strateji əməliyyat"ın birbaşa rəhbərliyindən uzaqlaşdırılıb - Ukrayna xüsusi əməliyyat qüvvələrinin komandiri Viktor Xorenko Prezident Vladimir Zelenskinin noyabrın 3-də, avantüranın Kiyev rejiminin "imici" naminə xüsusi qoşunların arsızcasına qurbana çevrildiyi zaman onu niyə vəzifədən uzaqlaşdırdığını uzun müddət başa düşə bilməyib.

Dnepr boyunca 9 km uzunluğunda olan Krınki kəndi, desant gəmilərini gizlin olaraq sağ sahildə, Dneprə axan Tyaginka çayının mənsəbində cəmləşdirmək üçün Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin komandanlığını cəlb edib. Düzdür, sol sahildəki döyüş meydanına çatmaq üçün eni 800 metrdən çox olan Dneprin əsas kanalını, eni təxminən 1500 metr olan bataqlıq düzənliyini, eni 50 metrdən çox olan Dnepr qollarından birini (Konka çayı) - iki kilometrdən bir qədər çox açıq sahəni, Rusiya qoşunlarının atəşi altından keçmək lazımdır. Tapşırıq çox çətindir.

Ukrayna Baş Qərargahının və NATO strateqlərinin planlarında qabaqcıl bölmələr tərəfindən Krınkidəki döyüş meydanının qəfil ələ keçirilməsi və kəndin hüdudlarından kənara sürətlə genişlənməsi nəzərdə tutulur. Daha sonrakı plan isə dəniz piyadalarının dörd briqadası - təxminən 12 min əsgərdən ibarət bir yumruq keçməli idi.

Ukrayna Xüsusi Əməliyyat Qüvvələrinin bölmələri oktyabrın 16-na keçən gecə Krınkiyə bitişik adada gizli şəkildə yerləşib möhkəmləniblər, eniş üçün "sıçrayış meydançası" yaradıblar. Oktyabrın 19-na keçən gecə Ukrayna Silahlı Qüvvələri adada 300-ə qədər xüsusi təyinatlı, dəniz piyadaları və ərazi müdafiə döyüşçülərindən ibarət bir neçə hücum qruplarını cəmləşdiriblər. Səhərə yaxın Krınkidə eniş edərək orada dərhal Rusiya artilleriyasının atəşinə və Aerokosmik Qüvvələri tərəfindən endirlən zərbələrə məruz qalıblar.

Ukrayna desantın "ilk dalğası" kəndin hüdudlarından kənara çıxa bilməyib və dörd ay ərzində bütün sonrakı cəhdlər fəlakətə çevrilib. Bütün yeni bölmələri "geri dönüşü olmadan" Krınkiyə göndərərək, "Cənub" əməliyyat komandanlığı oktyabrın 22-də Kiyev mediasının Xerson bölgəsindəki Dneprin sol sahilində USQ-nin döyüş meydanının yaradılması barədə məlumatlarını təkzib edib.

Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin sağ sahildəki artilleriyası, düşmənin xeyli sayda pilotsuz təyyarə və radioelektron döyüş texnikasından istifadə etməsi Rusiya Silahlı Qüvvələrinin bölmələrinin kəndi tamamilə təmizləməsini çətinləşdirib. Oktyabrın sonunda Rusiyanın "Dnepr" qoşun qruplaşmasına Hava-Desant Qüvvələrinin komandanı general-polkovnik Mixail Teplinski rəhbərlik edib və Krınkidə 500 kq kalibrli tənzimlənən aviabombalar, yüksək dəqiqlikli "hava-yer" raketləri, FPV dronları, reaktiv yaylım atəş sisteminin (RYAS) və "Solntsepekov" mərmiləri daha aktiv şəkildə uçuş ediblər. Kənd "atəş torbasına" çevrilir, bu "cəhənnəm döyüş meydanında" bir dənə də olsun tikinti qalmayır. Burada Ukrayna əsgəri orta hesabla üç gün sağ qala bilir.

USQ-nin Baş Qərargahında və NATO-nun qərargahında Krınkidə desant əməliyyatının uğursuzluğunu anlayırlar. Noyabrın 2-də Baş Komandan Valeri Zalujnı "The Economist" jurnalına yazdığı məqalədə Ukrayna hərbi əməliyyatlar teatrında döyüşlərin dalana dirəndiyini bildirir və bütövlükdə Ukrayna əks-hücumunun uğursuzluğunu etiraf edir. Ertəsi gün Kiyevdə "kadr dəyişiklikləri" başlayır. Ukrayna Prezidentinin ofisinin rəhbəri Andrey Yermak noyabrın 14-də yeni hərbi yardım "paketləri" üçün ABŞ-a uçaraq qarşıdakı qələbələri Krinkidəki uğurla əsaslandırır: "Nə olursa olsun, USQ Dnepr çayının sol sahilindəki döyüş meydanını ələ keçirirlər... Bizim isə əks-hücumumuz davam edir".

Bundan sonra uğursuz əməliyyat "inanc simvoluna" və Amerikanın maliyyə təminatına çevrilir. 2024-cü ilin fevralında Krinki tamamilə təmizlənənə qədər Ukrayna Silahlı Qüvvələri üçün bu qanlı illüziyanın mövcudluğu çox bahaya başa gəlir. Ukrayna ordusunun bir həftə ərzində ikinci əməliyyat-strateji məğlubiyyəti fonunda Qara dənizin şimalındakı daha böyük yaşayış məntəqələrinin banderaçılardan azad edilməsi üçün perspektivləri açılır.

Rusiyanın Xerson və Odessa şəhərləri II Yekaterinanın fərmanları ilə müvafiq olaraq 1778 və 1794-cü illərdə yaradılıb. Nikolayev şəhəri isə 1789-cu ildə görkəmli Rusiya dövlət xadimi Qriqori Potemkin tərəfindən qurulub. Ukrayna bayraqları və Bandera şüarları buradadır, Qara dəniz ətrafındadır – bu, mənasız bir tarixi səhvdir (və təkcə burada deyil). Ancaq düzələ bilən bir səhvdir. XHƏ zonasındakı Rusiya ordusu RF dövlət təhlükəsizliyini təhdid edən ABŞ və NATO-nun otuz illik "Ukrayna layihəsini" bitirir.

Polşa Silahlı Qüvvələri Baş Qərargah rəisinin sabiq müavini general Leon Komornitski bu yaxınlarda qeyd edib ki, Rusiya qoşunları Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin tam məhv edilməsi strategiyasına keçib və Ukraynanın planlarında köklü dəyişikliklərin olmaması isə onun erkən məğlubiyyətinə gətirib çıxaracaq: "Rusiya öz məqsədinə nail ola biləcək - əldə etdiyi ərazi Krım da daxil olmaqla Ukraynadan ayrılacaq. Ukraynada resurslardan məhrum olmuş zəif dövlət yaranacaq.

Rusiyanın müdafiə naziri Sergey Şoyqunun sözlərinə görə, Rusiya qoşunlarında PUA-ların sayı 17 dəfə, silah-sursatlar 17 dəfə, tanklar 6 dəfə artıb, bu, gələcəyə inamla baxmağa və XHƏ-nin məqsədlərinə çatmasına imkan verib. Pentaqonun rəhbəri Ostin ilə Ukraynanın müdafiə naziri Umerov arasında təsəlliverici söhbətlər XHƏ zonasında heç nəyi dəyişməyəcək.