BAKI, 11 oktyabr — Sputnik. Azərbaycanın qeyri-neft ixracının, xüsusilə də aqrar məhsullarının əsas istiqaməti Avrasiya İqtisadi İttifaqına (Aİİ) üzv olan ölkələrin, ilk növbədə Rusiyanın bazarları olaraq qalır.
Belə ki, "Rosselxoznadzor"un rəhbəri Sergey Dankvertin məlumatına görə, Azərbaycan və Rusiya arasındakı kənd təsərrüfatı məhsullarının tədarükü artır. Dankvert Moskvada Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin sədri Qoşqar Təhməzli ilə görüşündə qeyd edib ki, ilin əvvəlindən etibarən Azərbaycandan Rusiyaya 465 milyon dollar dəyərində bu cür məhsullar tədarük edilib.
Ümumilikdə, bu ilin yanvar-iyul aylarının yekunlarına əsasən, Azərbaycan ittifaqının bazarına təxminən 500 milyon dollar dəyərində kənd təsərrüfatı və aqrosənaye məhsulları ixrac edib.
Qeyd edək ki, yanvar-sentyabr aylarında Azərbaycandan bu məhsulların ixracı ümumilikdə 641,2 milyon dollar təşkil edib ki, bu da 2022-ci ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 8,4% çoxdur.
Eyni zamanda, bu məhsulların böyük hissəsinin Aİİ ölkələrinin bazarlarına tədarük olunduğunu nəzərə alsaq, Azərbaycanın ittifaq dövlətləri ilə aqrar ticarət dövriyyəsinin inkişaf etdirilməsi zərurəti aydın görünür.
Bakının qida təhlükəsizliyi üçün Aİİ-dən idxal
Qeyd edək ki, Azərbaycan bəzi növ kənd təsərrüfatı məhsullarını Aİİ ölkələrindən də idxal edir. Belə ki, ölkəyə ərzaq buğdasının əsas həcmi Rusiya və Qazaxıstandan tədarük edilir. Eyni zamanda, Belarus Rusiya ilə yanaşı, Azərbaycana aqrosənaye məhsullarının, xüsusilə də ət və süd məhsullarının ixracının əsas ölkəsidir.
Ümumiyyətlə, istər ölkə daxilində istehsalın artması, istərsə də hökumətin bir sıra məhsul növlərinin gömrük və idxal rüsumlarından azaldılması və ya tamamilə azad edilməsi istiqamətində atdığı addımlar sayəsində Azərbaycanda ərzaq təhlükəsizliyinin vəziyyəti kifayət qədər qənaətbəxş səviyyədədir.
Lakin buna baxmayaraq, inflyasiyanın artması fonunda ərzaq təhlükəsizliyi məsələsi bir çox ölkələrin qarşısında kəskin durur və Azərbaycan da istisna deyil. Lakin Aİİ-nin bir çox ölkələri ilə qurulmuş nəqliyyat və logistika infrastrukturu, eləcə də ittifaq dövlətləri ilə ticarət-iqtisadi əməkdaşlığın genişləndirilməsi ölkəyə lazımi kənd təsərrüfatı məhsullarının vaxtında və fasiləsiz tədarükünü təmin etməyə imkan verəcək.
"Aqroekspress" aqrar ticarətin dövriyyəsinin inkişafına təkan kimidir
Xatırladaq ki, Aİİ-nin mövcud olduğu bütün dövr ərzində ittifaqa üzv olan ölkələrdən üçüncü ölkələrə 34 milyard dollarlıq aqrosənaye məhsulları tədarük edilib. Eyni zamanda bu tədarüklərin artmasında "Avrasiya aqroekspress" layihəsi də - meyvə və tərəvəz məhsullarının xüsusi təchiz olunmuş qablarda sürətləndirilmiş dəmir yolu və multimodal daşınması mühüm rol oynayıb.
Ötən ilin əvvəlindən Azərbaycan ilə Rusiya arasında da analoji "Aqroekspress" layihəsi fəaliyyət göstərir ki, bu da aqrosənaye kompleksi məhsullarının və digər malların dəmir yolu ilə hər iki istiqamətdə konteynerlərlə tədarükünü təmin etmək üçün nəzərdə tutulub.
Layihə çərçivəsində ölkələr arasında xüsusi soyuducu kameralarla təchiz olunmuş vaqonlar hərəkət edir ki, bu da məhsulların təravətini qoruyub saxlamağa və ən qısa müddətdə son istehlakçıya çatdırmağa imkan verir.
Eyni zamanda, Azərbaycan və Rusiyanın "Aqroekspress"in coğrafiyasını genişləndirmək planları var, Azərbaycan-Rusiya təşəbbüsünün və "Avrasiya Aqroekspress"in mümkün inteqrasiyası isə Bakı ilə Aİİ ölkələri arasında aqrar ticarət dövriyyəsinin artımına kömək edəcək.
Eyni zamanda, Aİİ ölkələrinə kənd təsərrüfatı və aqrosənaye məhsullarının ixracının artırılması Azərbaycana qeyri-neft istehsalının və tədarükünün həcmini artırmağa imkan verəcək ki, bu da Azərbaycan iqtisadiyyatının qeyri-resurs sektoruna əhəmiyyətli töhfə olacaq.