TƏHLİL

Təkmilləşdirilmiş MiQ-31 qırıcılarının imkanları

Amerikalılar əmindirlər ki, MiQ-31 "kosmik gəmiləri vurmağa" və "kosmik müharibə" aparmağa qadirdir.
Sputnik
Rusiyanın "kosmik" titan korpusundakı MiQ-31 ağır ələ keçirən qırıcısı, hətta beşinci nəsil zərbə təyyarələrinin meydana çıxmasından sonra da dünyanın ən güclü döyüş təyyarəsi olaraq qalır. Silahların və təyyarədəki radioelektron avadanlıqların yenilənməsi MiQ-31BM modifikasiyasının səmərəliliyini demək olar ki, üç dəfə artırmağa imkan verib.
Rusiya Aerokosmik Qüvvələri iyulun 31-də 320 km-ə qədər məsafədə hədəfləri aşkar etmək və yeni tipli "hava-hava" raketlərini idarə etmək üçün müasir elektronika ilə təchiz olunmuş modernləşdirilmiş MiQ-31 ələ keçirən qırıcıların partiyasını alıb. Bunların sayı açıqlanmır, lakin məlumdur ki, 1994-cü ilə qədər 500-dən çox MiQ-31 qırıcısı istehsal edilib, 350-yə yaxını Rusiya Aerokosmik Qüvvələrin silahlanmasındadır. 2024-cü ilə qədər 114 ədəd MiQ-31 ələ keçirən qırıcıların, sonra isə bütün qalanlarının təkmilləşdirilməsi planlaşdırılır.
MiQ-31-in ilkin modifikasiyalarında komandir və şturman yalnız danışıqlar qurğusu ilə qarşılıqlı əlaqə qura biliblər, bu gün kabinələrdə taktiki, naviqasiya, radar və digər məlumatlar olan yüksək məlumatlı LCD ekranlar var. Yeni silahlar və avadanlıqlar yüksək ixtisaslaşdırılmış qırıcıların imkanlarını genişləndirir, MiQ-31BM-ni çoxfunksiyalı döyüş platformasına - hava komandanlığı məntəqəsinə, yerüstü hava hücumundan müdafiə sistemləri və digər qırıcılarla qarşılıqlı əlaqə mərkəzinə çevirir (digər təyyarələrin radiolokasiya səssizliyi rejimində atdığı raketləri idarə etmək üçün güclü "Zaslon-M" bort radarından istifadə). Hərbi Dəniz Qüvvələrinin dəniz aviasiyası öz xüsusiyyətlərinə malik olan MiQ-31BM-ni fəal şəkildə mənimsəyir.
MiQ-31BM ağır ələ keçirən qırıcı 21 km-ə qədər yüksəklikdə saatda 3000 km-ə qədər sürətə çata bilir. 100 metrdən 30 kilometrə qədər yüksəklikdə Yer səthinin fonunda hava hədəflərini 320 km-ə qədər məsafədə aşkar etmək və 280 km-ə qədər məsafədə məhv etmək qabiliyyətinə malikdir (10 hədəfə qədərini müşayiət, 6-sını isə eyni vaxtda vurur). Dörd MiQ-31BM qırıcısı 900 km-ə qədər cəbhəni etibarlı şəkildə qoruya bilir. İnanılmaz uçuş və taktiki xüsusiyyətlər MiQ-31-in döyüş qabiliyyətinin daimi artmasını təmin edir. Beş tona qədər yük daşıya bilən və dünyanın ən sürətli qırıcısının maksimal uçuş çəkisi 46 tondan çoxdur və bu MiQ-31-in təyyarələr kateqoriyasında, Tu-134 mülki təyyarəsi səviyyəsində olmasına imkan verir. ABŞ-ın ən ağır F-15EX Eagle II və F-22A Raptor qırıcılarının oxşar göstəriciləri müvafiq olaraq 37 və 38 tondur. "Amerikalılar" sürət və digər parametrlərə görə xeyli aşağıdırlar.
Döyüş tətbiqi
MiQ-31-in əsas məqsədi hava hədəflərini ələ keçirmək və məhv etməkdir, bu işdə onun tayı-bərabəri yoxdur. MiQ-31BM, effektivliyi 90 faizdən çox olan qanadlı raketləri ələ keçirə və məhv edə bilən dünyada yeganə seriyalı qırıcı hesab olunur.
ABŞ-ın "Military Watch" jurnalı iyulun 30-da nəhəng MiQ-31-in altı ədəd uzun mənzilli "hava-hava" raketini (R-37M) və daha altı standart raketi (R-33S) göyərtəsinə daşıya biləcəyini və buna görə "atəş gücü ilə özünə bərabər olmayan ayrı liqaya düşdüyünü" bildirib. "400 km-ə qədər müstəsna məsafədə məhv etmə qabiliyyətinə malik olan" R-37M raketləri 6 Max sürətli hipersəs ilə uçur. "Military Watch Magazine" jurnalı MiQ-31K-nin xüsusi hərbi əməliyyat (XHƏ) zamanı "Ukraynanın paytaxtında ABŞ-ın "Patriot" hava hücumundan müdafiə sistemlərini zərərsizləşdirmək üçün" istifadə etdiyi daha effektli olan X-47M2 raketlərini (sürət 10 Max-dan çox) adlandırır.
Rusiya "Kinjal"dan ilk dəfə 2022-ci ilin martında döyüş şəraitində istifadə edərək, Ukraynanın qərbində yerləşən Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin (USQ) strateji yeraltı arsenalını bir zərbə ilə məhv edib. Kiyevdəki "Patriot" zenit raket kompleksinin (ZRK) rezonanslı "örtülməsindən" əvvəl X-47M2 raketləri XHƏ zonasında daha iki "xüsusilə vacib hədəfi" uğurla vurub. MiQ-31K qırıcısının modifikasiyası buraxılış nöqtəsindən 2000 km-dən çox məsafədə yerüstü (yerüstü) hədəflərə yüksək dəqiqliklə zərbələr endirmək üçün nəzərdə tutulub. Hipersəsli "Kinjal" Qərbdə "oyunun qaydalarını dəyişməyə" qadir olan "dünyanın ən güclü taktiki raketi" hesab olunur.
Amerikalılar əmindirlər ki, MiQ-31 "kosmik gəmiləri vurmağa" və "kosmik müharibə" aparmağa qadirdir. Ehtimal olunan təcavüzkarları aşağı Yer orbitlərində "peyk ovçusu" olan MiQ-31İ (D) qırıcısı narahat edir. Rusiya peyk əleyhinə raketinin xüsusiyyətləri açıqlanmayıb, lakin o, şübhəsiz ki, atmosfer R-37M-dən daha uzaq və daha sürətli uçur.
Modernləşdirilmiş MiQ-31BM qırıcısı və onun silahları dünyanın ən inkişaf etmiş ölkələri üçün əlçatmaz texnoloji zirvə olaraq qalır. Pentaqon və NATO mütəxəssislərinin MiQ-31-in döyüş potensialının "qapalılığı" böyük taktiki üstünlük hesab olunur - qırıcı heç vaxt ixrac olunmayıb, Varşava Müqaviləsi ölkələrinə verilməyib. Buna görə də, Qərbdə MiQ-31-in göyərtəsində 23 mm-lik altı lüləli QŞ-6-23 silahının (atəş sürəti - dəqiqədə 10 min mərmi) mövcudluğuna uzun müddət şübhə ediblər, bu silah ABŞ "Vulkanı"ndan daha dəhşətlidir. Bu gün Rusiyadan kənarda yalnız Qazaxıstan Hərbi Hava Qüvvələri MİQ-31-ə sahibdir, 32 ağır qırıcı SSRİ-nin mirasıdır. Yaxın gələcəkdə MiQ-31, yaxın kosmosda tapşırıqları yerinə yetirməyə qadir olan MiQ-41 uzaqmənzilli ələ keçirən aviasiya kompleksini əvəz edəcək.