Şimali Atlantika Alyansına üzv ölkələrin xarici işlər nazirlikləri rəhbərlərinin Brüsseldə keçirilən iclası demək olar ki, tamamilə Ukraynaya həsr olunub. Hündür tribunalardan nə edəcəklərini söyləyəcəklər, qıraqda isə kimin günahkar olduğunu aydınlaşdırmağa başlayacaqlar.
Budapeşt artıq "Ukraynaya "sülhməramlı kontingentin" göndərilməsini" müzakirə etməyə başlaya biləcəklərinə eyham vurub və bu cür hərəkətlərin nəyə gətirib çıxaracağı barədə xəbərdarlıq edib. NATO ümumavropaçılarının nə deməsindən asılı olmayaraq, cəbhə xəttinin hər gün Aİ sərhədlərinə yaxınlaşması hətta ən sadəlövhlər üçün də sirr deyil. Fransanın "Le Monde" qəzeti "Ukraynanın Avropa dəyərləri uğrunda mübarizəsini" necə və daha nə ilə dəstəkləməyin mümkün olduğuna dair müzakirənin açılışı ərəfəsində XHƏ zonasında cəmi bir həftə ərzində iki fransız muzdlusunun öldürüldüyünü yazıb. XHƏ başlayandan bəri on nəfər belə insan var.
Müqayisə üçün: Saheldəki hərbi əməliyyatın on ilində Fransa ordusu əlli əsgər itirdi. Bu rəqəm ictimai rəy və hakimiyyətə dəstək üçün həddindən artıq oldu. Fransanın (və bütün anti-Rusiya koalisiyasının) göstərdiyi hərbi yardımın tədricən sönməyə başlaması üçün daha neçə fransız qəbri lazım olacaq? Bu limitin artıq yaxında olduğunu başa düşmək üçün Kassandra olmaq lazım deyil.
Fransanın XHƏ zonasına göndərdiyi yüngül tanklar, mütəxəssislərin fikrincə, praktiki olaraq yararsız oldu. Rus dilində belə bir sözü var – "raspoutitza". Nəinki çəkmələr, hətta tankların təkərləri də gildə ilişib qalırlar. Tırtılların üzərində olan NATO tankları isə hələ də Ukraynaya doğru gedirlər.
Aviasiya ilə də alınmır. Qırıcılar – "Mirages" kimi, "Tornado"lar kimi, digər "Eurofighters" kimi - fərqli şərtlər, fərqli logistika, həm uçuş, həm də texniki personalın müxtəlif ixtisasları nəzərə alınmaqla yaradılıblar. Ümumavropa NATO üzvləri burada yenə səhv etdilər.
Şimali Atlantika "Akela"sı həm Rusiyanı, həm onun ordusunun döyüş hazırlığını, həm də rusiyalıların səfərbərlik qabiliyyətini yanlış qiymətləndirərək büdrədi. Təkcə cəbhə xəttinə (o cümlədən könüllü) getməklə yox, həm də döyüşçülərin arxasında dayanıb hər işdə onlara kömək etməklə.
Hələlik hipotetik olaraq Ukraynaya göndərilsə belə (hər söz oksimorondur) oxşar vəziyyətdə kim "NATO sülhməramlı qitəsinin" arxasında dayanacaq? Hər şeyin cəhənnəmə getdiyi bir vaxtda Aİ-də militarist xərcləmələrdən hiddətlənənlər? Yoxsa, şəxsən Makron, Mişel, fon der Lyayen, Borrell və Stoltenberq?
Kollektiv Qərbin siyasi gözəlliyinin qaymağı olan xanımlar və cənabların yüksək Brüssel görüşü, əslində, təbii ki, tamam başqa məsələlərlə məşğuldur. Sadəcə bir il Rusiya ilə proksi qarşıdurma və onların güclü iqtisadiyyatları diz çökdürüldü.
Ölkəmizlə bilavasitə siyasi qarşıdurma ili – və nəticə olaraq "təpədə parlayan şəhər"lə bağlı bütün şüarlardan və bəyanlardan, bütün hüquq və azadlıqlardan heç nə qalmadı. İdeologiyaların və dəyərlərin rəqabət ili - və dünya (planetar, geniş, təkcə "qızıl milyardlarla" məhdudlaşmır) Rusiya ilə bir yerdə və ya onun yanında olmağı seçdi. Çünki siyasi elitanın qaymaqları öz rahat yaşayış otaqlarında Yer kürəsinin "universal" olduğunu təsəvvür edərək unudublar ki, onun əhalisi əsrlər boyu cəhd edən və hələ də öz həyat modelini və siyasi quruluşunu tətbiq etməyə çalışanlardan qat-qat çoxdur".
Və burada - yenə də mütərəqqi vətəndaşlar və "ümumi insanlar" arasında dəhşətli bir kobud səhv baş verdi. Zərbə tam olaraq hədəfə dəyməsə də, dırmıqda yerimək möhtəşəm bir uğur idi.
Bunun nə qədər davam edəcəyini dəqiqliklə proqnozlaşdırmaq mümkün deyil, lakin praktiki olaraq bütün lazımi girişləri əldə etməklə aşağıdakıları müşahidə etmək mümkündür.
NATO bu gün də əvvəlcə gizli və pərdə arxasında öz əlləri ilə yaratdığı hərbi biabırçılıqdan çıxmağa çalışacaq. Onu qələbəyə (I Aleksandrın başçılıq etdiyi rus qoşunlarının Parisə daxil olmasının iki yüz illliyi ilə əlaqədar, tarixi bənzətmə) çevirmək qətiyyən mümkün olmayacaq, buna görə də heç olmasa biabırçılıqdan qaçmaq daha yaxşıdır. Əsas sual isə "nə vaxt sürünmək" deyil, əsas sual "dəqiq olaraq necə sürünmək lazımdır" olmalıdır. Möhkəm əl sıxmaq, müvafiq PR müşayiəti ilə üzünüzdə təbəssümü saxlamaqla.
Bu, onlarda olacaq.
Biz isə - qarşımıza qoyulan məqsədlərə sakit, inamlı, diqqət və qətiyyətlə nail oluruq. Diqqətli. Nəzakətli. Dəqiq.
Məqsədlərimizə sakit, inamlı, hərtərəfli və diqqətlə nail oluruq. Səliqəli. Nəzakətli. Dəqiq.
Bütün öhdəliklərə və məsuliyyətlərə riayət etməklə.
Avropalıların Napoleonun istilası zamanı yollarının üstündə olan bütün canlıları yandırıb öldürürdüklərini xatırlatmaq artıq olmazdı.
Rusiya hərbi korpusunun komandiri qraf Vorontsov isə Fransanı tərk edərkən, öz şəxsi vəsaiti hesabına əsgər və zabitlərinin Paris sakinlərinə vurduğu ziyanı və borclarını ödəmişdi.
Deməli, bu gün də avropalılar öz adət-ənənələrinə əməl edirlər, biz isə öz ənənəmizə sadiq qalmışıq. Göründüyü kimi, tərəflərin nə qədər haqlı olduğuna dair tarixi hökm artıq verilib.