Maksim Sokolov, RİA Novosti
Qərb ölkələrinin XHƏ-nin başlanmasının ildönümü münasibətilə keçirdiyi tədbirlərdə Ukrayna Xarici İşlər Nazirliyinin rəhbəri Kuleba bir qədər lovğalanıb. Belə ki, açıqlamasında o, aşağıdakıları iddia edib:
"Böyük hadisələr gözlənilir, çoxlu mühüm siyasi siqnallar olacaq, sanksiyalar, silahlarla bağlı qərarlar olacaq, birlik simvolları olacaq və bu, bütün səviyyələrdə baş verəcək. Rusiya dünyanın ildönümünü necə qeyd edəcəyini unutmayacaq."
Reallıqda simvolik jestlər və sanksiyaların N-paketləri dünyanı şoka salmayıb və mart ayına qədər tamamilə unudulacaq. Ancaq gəlin ədalətli olaq: İngilis tarixini sevənlər üçün, G7 liderlərinin Tokioda konfransı başlamazdan əvvəl əlahəzrət baş nazir Rişi Sunakın verdiyi təkliflər həqiqətən də yeni və hətta təəccüblü bir şey idi.
Sunakın ofisi bəyanat yayıb: "Baş nazir beynəlxalq tərəfdaşları Ukraynaya cəbhə xəttində Rusiya qüvvələrinə zərər vurmaqda kömək etməyə çağıracaq". Söhbət rusların arxa cəbhəsini vurmaqdan gedir.
Üstəlik, "cəbhə xəttinin arxasında" geniş anlayışdır. Məsələn, tərəfdaşlar razılaşarsa, Yaponiya Rusiyanın Uzaq Şərqinə, Kanada isə Rusiyanın Arktika bölgələrinə zərər verə bilər. Axı bu, Ukraynaya kömək edəcək, çünki Rusiya qüvvələrinin bir hissəsi yeni istiqamətlərə çəkiləcək, buna görə də hazırkı əməliyyat teatrında daha az aktiv rus süngüləri olacaq.
Qeyd edək ki, indiyədək Kiyevə silah tədarükündən danışan tərəfdaşlar hər cür şəkildə vurğulayırlar ki, partnyorların tanıdığı sərhədlər daxilində Rusiya ərazisinə bomba və raket zərbələri təsir etməməlidir. Oryol və Tula bölgələri, Krasnodar və Stavropol əraziləri bombalanmamalıdır.
Doğrudur, Qərb tərəfdaşı öz sözünün tanınmış sahibidir. İstədi - verdi, istədi - geri aldı. Yaxud özünü elə göstərdi ki, guya heç nə olmayıb. NATO-nu şərqə doğru genişləndirməmək vədinə baxın.
Ancaq hazırda İngiltərə açıq şəkildə - hətta gizli iclas zalında deyil, açıq şəkildə - özü də hər cür and və vədlərdən çəkinməyi zəruri hesab edir və başqalarını da buna təşviq edir. Eynilə Baltikyanı respublikaların cəsur nümayəndələri kimi, onlar da heç nədən çəkinmirlər.
Doğrudur, pribaltikalılar bu gün böyüklər oğruların yanındakı azyaşlıların rolunu oynayırlar - onlar başçının nəcib reaksiyasını oyatmaq üçün təcrübəsiz kimi görünməyə çalışırlar: "Balaca uşağı incidirsən?" Ola bilsin ki, Britaniya azyaşlı cinayətkar kimi qeydiyyatdan keçmək qərarına gəlib, lakin bu, güclü təkamüldür (daha doğrusu, devolyusiyadır).
Və bu, uzun müddətdir ki, "Böyük Oyun" (müəllif - Kipling) və sinonimi "İngilis qadını pisliyi" (komandir Suvorovdan başlayaraq müxtəlif müəlliflərə aid edilir) anlayışlarının mövcud olmasına baxmayaraq. Lakin pislik edilən bu oyun əvvəllər ikiüzlülüyün bütün qanunlarına uyğun olaraq keçirilir, adalılar isə burda adlı-sanlı çempionlar kimi qəbul edilirdi.
Kiçik Pittin zamanında belə ziyankarlıq edirdilər. 24 dekabr 1800-cü ildə Parisin Sen-Nikez küçəsində partlayış baş verdi. Operaya gedən Napoleonu xilas edən o oldu ki, sərxoş faytonçu atları çılğın sürətlə qovurdu. 1801-ci il martın 1-də böyük oyun daha uğurla baş tutdu. Mixaylovski qəsrində İmperator 1-ci Pavel Sankt-Peterburqdakı ingilis səfiri Lord Uitvortun ən fəal iştirakı ilə təşkil edilən apopleksik zərbəyə məruz qaldı. Rusiyadan xəbəri alan Bonapart qəzəblə bağırdı: "İngilislər Parisdə bir hədəf kimi mənimlə bacarmadılar, Peterburqda isə məni hədəf olaraq doğru vurdular!"
Buna baxmayaraq, görkəmli tarixçimiz Tarlenin dediyi kimi, "ingilis hökuməti işi çox incəliklə təşkil etmək istədi. 1801-ci ildə Hindistana getməyə hazırlaşan Pavel Petroviçlə olduğu kimi təşkil edilə bilsəydi, ən yaxşısı olardı: yəni, söhbət tədricən işə kömək edib, bir vaxtlar rus çarının yataq otağında başına gələn "apopleksik zərbə" üçün kədər ifadə edildiyi kimi, müvafiq başsağlığını düzgün ifadə edə bilməkdən gedir".
Yəni hamı hər şeyi başa düşür, amma formal olaraq ingilislərin buna heç bir aidiyyatı yoxdur.
Əlbəttə ki, həqiqəti gizlətmək heç də həmişə mümkün deyil. 1853-1856-cı illər Krım müharibəsində demokratik Türkiyənin suverenliyini və ərazi bütövlüyünü müdafiə edən ingilislər nəinki Sevastopol yaxınlığında vuruşdular, hətta Kronştadta, Solovetski adalarına və hətta Petropavlovsk-Kamçatskiyə də hücum etdilər. Yeri gəlmişkən, çox da böyük uğur qazanmadan. Məsələn, Petropavlovskda bu məşhur dənizçilər əlillərdən təşkil olunmuş bir qarnizon tərəfindən darmadağın edilmişdi.
Ancaq bu, cənub dağlarından şimal dənizlərinə qədər istənilən yerdə düşmənə qarşı təxribat törətməyə icazə verilən vahid müharibə idi.
Bu gün isə Britaniyanın baş naziri müharibə elan etməkdən belə çəkinmədən silahlı təxribat törətmək istəyir. Lakin, açıq-aydın, hələ də anın müəyyən bir incəliyini dərk edərək, G7 ölkələrini qarşılıqlı məsuliyyətlə bağlamaq istəyir ki, almanlar, italyanlar və digər koalisiya ölkələri təxribata görə məsuliyyət daşısınlar.
Krım müharibəsi zamanı vikont Palmerston qeyri-adi hərbi liderlik nümayiş etdirdi. Bu gün Vikont Sunak heç də az olmayan ehtirasla döyüş nidası səsləndirir: "Rədd olsun ikiüzlülük!"