BAKI, 23 iyul - Sputnik. Cümə günü taxıl daşıyan gəmilərin Qara dənizdən keçməsi ilə bağlıİstanbulda əldə edilən razılaşma məcburedici mexanizm nəzərdə tutmur - bu, könüllüdür. Bunu BMT baş katibinin humanitar məsələlər üzrə müavini Martin Qriffits Rusiya KİV-lərinə müsahibəsində deyib.
Xatırladaq ki, ötən cümə günü İstanbulda ixrac üçün Rusiya məhsullarının tədarükünə qoyulan məhdudiyyətlərin aradan qaldırılması və Ukrayna taxılının ixracına Rusiyanın yardımı haqqında çoxtərəfli sazişlərin imzalanması mərasimi keçirilib.
BMT-nin yüksək rütbəli rəsmisinin daha əvvəl dediyi kimi, tərəflər Ukraynadan taxılla gələn gəmilərə hücum edilməməsi barədə razılığa gəliblər.
O, həmçinin qeyd edib ki, sazişlər əsasında yaradılan Birgə Əlaqələndirmə Mərkəzi (BƏM) mümkün insidentləri aradan qaldırmalı olacaq.
Qara dənizdə üzən ticarət gəmisinə hücum zamanı BƏM-in insidentlərlə necə davranacağı ilə bağlı suala cavab olaraq Qriffits deyib:
“BƏM-də Ukrayna, Rusiya və Türkiyənin nümayəndələri və BMT olacaq. Və tamamilə standart təcrübədən göründüyü kimi, münaqişə tərəfləri olduqda, razılaşmaların pozulmasına nəzarət edirsiniz. Məsələn, atəş açılırsa, iki tərəfi yığıb kimin nə etdiyini, kimin günahkar olduğunu qiymətləndirirsən”.
“Sonra mübarizəni dayandırmaq üçün tədbirlər görmək üçün onlarla danışıqlar aparırsınız. Əgər buna nail olunursa, bunun bir daha baş verməməsi üçün hər şeyi edirsiniz”, - o əlavə edib.
Baş katibin müavini qeyd edib ki, bunlar - vədləri pozan tərəflərin məsuliyyətə cəlb edilməsi monitorinq sahəsində standart qərarlardır.
"Beləliklə, tərəflərdən biri bu gün imzalanmış müqaviləni pozaraq bu marşrutlardan keçən gəmiyə hücuma görə məsuliyyət daşıyırsa, bunun səbəbinin nə olduğunu bilmək istəyirik", deyə o əlavə edib.
“Heç bir məcburiyyət mexanizmi yoxdur. Bu könüllü müqavilədir. Bu, məhkəmə deyil. Məcburiyyət, əgər istəsəniz, aşkarlıqdan, Birgə Koordinasiya Komitəsi tərəfindən bu və ya digər tərəfin pozuntulara yol verməsi barədə məlumatı ictimailəçdirməsindən irəli gəlir. Bu standart təcrübədir", - deyə Qriffits deyib.
Qeyd edək ki, Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan yaxın vaxtlarda Ukrayna taxılının dəniz yolu ilə daşınmasına başlanılacağını deyib. Bu barədə Türkiyənin “Anadolu” agentliyi məlumat yayıb.
Agentliyin məlumatına görə, Ərdoğan deyib ki, “tezliklə başlayacaq Ukrayna taxılının dəniz daşınması sayəsində” “ərzaq böhranının aradan qaldırılmasına mühüm töhfə” vermək mümkün olacaq.
Türkiyənin müdafiə naziri Hulusi Akar deyib ki, Türkiyə, Rusiya Federasiyası, Ukrayna və BMT nümayəndələri "taxıl müqaviləsi"nin bağlanmasından sonra İstanbuldakı əlaqələndirmə mərkəzində işə başlayıblar.