BAKI, 21 iyul — Sputnik. İnkişaf etməkdə olan iqtisadi böhran fonunda Ukraynada hərbi əməliyyatlara dəstək Qərb ölkələri üçün ağırlaşır.
İsveç mətbuatının məlumatına görə, Donetsk yaxınlığında milli Hərbi Hava Qüvvələrindən bir müddət əvvəl istefa verən 28 yaşlı leytenant həlak olub. Mənbənin sözlərinə görə, o, bir neçə ay əvvəl "taktiki biliklərini bölüşmək" üçün döyüş bölgəsinə gəlib.
Bu xəbər, lokal xarakter daşımasına baxmayaraq, son günlərin digər hadisələri ilə eyni səviyyədə dayanır ki, bu da Qərbin yol ayrıcında olduğunu və yaxın gələcəkdə onun Ukraynanın taleyində sonrakı iştirakının forması ilə bağlı prinsipial qərar qəbul etmək məcburiyyətində qalacağını açıq şəkildə göstərir.
Problem ondadır ki, bütün istiqamətlərdə proseslər Atlantik okeanının hər iki tərəfində planlaşdırıldığı və istədiyi kimi inkişaf etmir. Belə ki, vəziyyət sürətlə kritikləşir.
Rusiya iqtisadiyyatı ona vurulan "cəhənnəm" sanksiyalarının ən ağır zərbəsinə tab gətirib. Ancaq Avropa və ABŞ o qədər əziyyət çəkib ki, bunu gizlədə bilmirlər. Payızda isə vəziyyət tamamilə kədərli olacaq.
Moskvanın təcrid olunması da nəticə vermədi. Üstəlik, baş verənləri seyr edən qeyri-Qərb dünyası açıq şəkildə qlobal hegemona hörmət etmədiyini nümayiş etdirir. Baydenin Yaxın Şərqə səfəri utancverici oldu, hansısa ruhlandırıcı ritorika ilə ört-basdır edilə bilməz. Ancaq dünən Putin Tehrana uçmaqla ən yaxşsıını etdi. Lavrov da İndoneziyada keçirilən sammitdə göstərdi ki, "Böyük iyirmilik"də ölkəmizə qarşı baykot heç bir nəticə verməyib.
Ancaq ən əsası odur ki, Ukrayna məmnun deyil. Cəbhədəki hadisələr hələ də yavaş-yavaş inkişaf edir ki, divan ekspertləri hesabın kimin xeyrinə olduğuna dair mübahisələrdə yorulmasınlar. Lakin baş verənlərin mahiyyətini ortaya qoyan bəyanatlar və qərarlar məmurlar arasında getdikcə daha çox artır. Zelenskinin Baş Prokurorluğu və Ukrayna Təhlükəsizlik Xidməti rəhbərsiz qoyması, hətta "işin qənaətsiz nəticələri" və "dövlətə xəyanətin çoxsaylı faktları" ilə bağlı ifadələr öz sözünü deyir.
Qərb üçün məhz Ukrayna Moskvaya qarşı mübarizədə əsas paya çevrilib. Burada uğursuzluq sadəcə qəbuledilməzdir. Amma işlər o qədər də yaxşı getmir.
Qərb Ukraynada Rusiyaya qarşı döyüşür, Ukrayna silahlı birləşmələrini özünün proksi qoşunları kimi istifadə edir. Nəzəriyyədə bu, həqiqətən də dahi bir plan idi. Birincisi, ona görə ki, nüvə güclərinin birbaşa toqquşması riski yoxdur. İkincisi, bu, təkbaşına döyüşməkdən qat-qat ucuz başa gəlir. Üçüncüsü isə belə bir qarşıdurma formatı ölkəmizi yormaq (iqtisadi, hərbi, sosial və s.) deməkdir, bununla da, Avropa və ABŞ minimum xərclər çəkəcəkdilər.
Lakin Rusiyanın xüsusi əməliyyatının beş ayı ərzində məlum oldu ki, Qərb Ukraynada getdikcə batır.
Bunun üçün getdikcə daha çox pul xərcləməli olur. Çap maşınının trilyonlarla vəsaiti buraxması fonunda ayrılan milyardlar ola bilsin ki, o qədər də əhəmiyyət kəsb etməyəcək. Lakin kəskinləşən daxili böhran fonunda Avropa və ABŞ cəmiyyətlərinin bu xərclərə dəstəyi durmadan azalır.
Qərb müttəfiq qüvvələrin məhv edilmiş silahlarının əvəzinə daima silahlar ayırmağa məcburdur. Üstəlik, Qərb istehsalının getdikcə daha müasir və bahalı nümunələrinə növbə çatıb. Bunlar, əlbəttə ki, Rusiya və Respublika qoşunları üçün problem yaradır, lakin onların istifadəsi heç bir şəkildə hərbi əməliyyatların gedişatını dəyişməyə qadir deyil. Bundan əlavə, Rusiya bu cür silahlara müqavimət göstərməyi öyrənir. Bəli, Kiyevə etibar etmək olmaz, tədarük olunanların bir hissəsinin buxarlanmadığını nəzərə alan jurnalistlər oğurluq və digər tərəfə (o cümlədən Rusiyaya) satma faktlarını üzə çıxarırlar.
İsveçlinin elan edilmiş ölümü Kiyev tərəfində döyüşən əcnəbilər arasında itkilərin artması problemini bir daha təsdiqlədi. Şübhəsiz ki, onların arasında Ukraynaya sadəcə əlavə pul qazanmaq istəyi və ya nasist inancı ilə gələn çoxlu muzdlular var. Amma "təqaüddə olan leytenant" başqa məsələdir, çox güman ki, "mülki geyimdə" hərbi məsləhətçi olub. Ümumiyyətlə, sadə hekayədir: NATO və NATO-ya yaxın ölkələr köhnə metoddan istifadə edərək tərəflərdən birinə real köməklik ilə münaqişədən rəsmi şəkildə uzaqlaşırlar.
Nəticə etibarilə, Qərb ölkələri üçün dəstək son dərəcə narahatedicidir: pul, silahlar (onsuz da yetərincə deyil) və insanlar itirilir, daxili vəziyyət isə pisləşir. Və heç bir nəticə yoxdur. Üstəlik, Vaşinqtonda və Avropa paytaxtlarında qəbul edilən hər qərarla proksi örtüyü onların Rusiyaya qarşı müharibəsində aradan qalxır.
Sual yaranır: Qərb necə hərəkət etməlidir?
Onun üç açıq variantı var: 1) geri çəkilmək, 2) formal örtkdən imtina etmək və Ukraynada Rusiya ilə açıq hərbi qarşıdurmaya girmək 3) indiki məntiqlə hərəkət etməyə davam etmək.
Birinci variant Qərbin Moskvaya açıq şəkildə təslim olmasını nəzərdə tutur ki, bu da hazırda demək olar ki, ağlasığmaz görünür. İkinci variant planeti qlobal nüvə müharibəsi astanasına qoyur və bu müharibənin şansı yüksəkdir. Bəli, artıq öz səmərəsizliyini sübut edən üçüncü variant, cəbhədə işlərin istiqamətini dəyişə bilməyən Kiyevə hərtərəfli baha başa gələn yardımı daha da artırmaq deməkdir və yalnız dövlətləri və Avropanı münaqişəyə daha da batıracaq.
Ümumiyyətlə, reallıqda pozitiv ssenarini gözləməyə dəyməz.
Məhz bu güç variantdan çıxış edərək Qərb "Rusiya üzərində qələbə" ifadəsini bir araya gətirməyə çalışacaq.