Qazaxıstan vətəndaşları referendumla bağlı Bakıda keçirilən səsvermədə necə iştirak edir

BAKI, 5 iyun - Sputnik. Ölkə Konstitusiyasına əlavə və dəyişikliklərlə bağlı referendumda Azərbaycan ərazisində daimi və ya müvəqqəti yaşayan Qazaxıstan vətəndaşları fəallıq nümayiş etdirirlər.

Vətəndaşlar Bakı vaxtı ilə saat 7:00-dan 20:00-a qədər Qazaxıstan səfirliyinin Nəcəfqulu Rəfiyev, 14 ünvanında yerləşən 262 saylı seçki məntəqəsində səs verə bilərlər.

Qazaxıstanın hər bir yetkin vətəndaşı referendumda iştirak edə bilər.

"Referendumda iştirak etmək arzusunu bildirən 169 seçici səfirlikdə qeydiyyatdan keçib. Bakı vaxtı ilə saat 12:00-a olan məlumata görə, məntəqədə 45 nəfər səs verib. Bundan başqa, ezamiyyətdə olan şəxslər idman yarışlarında iştirak edirlər. Azərbaycanda Azərbaycana gəlib - indiyə qədər 25 nəfər səs verib. Biz daha çox seçicinin olacağını gözləyirik - gün təzə başlayıb, hələ çox vaxt var", - Bakıdakı məntəqə komissiyasının sədri Jandos Nurmahambetov bildirib.

Seçicilər arasında gənclərin də az olması diqqət çəkir. Bakıda keçirilən güllə atıcılığı üzrə Dünya Kubokuna gələn Yelizaveta Korol da səfirlikdə səs verib.

Onun sözlərinə görə, Qazaxıstandan təxminən 60 nəfərdən ibarət idman nümayəndə heyəti Azərbaycanın paytaxtındadır:

"Bilirəm ki, konstitusiyaya düzəlişlər olacaq. Çox şey dəyişə bilər. Ümid edirik ki, bu, faydalı olacaq və Qazaxıstan yalnız çiçəklənəcək".

Səfirliyin birinci katibi Ağbuta Musabayeva bildirib ki, Ticarət-İqtisadi Komissiyasının üzvü kimi Azərbaycana gələn Qazaxıstandan olan iş adamları artıq səhər tezdən seçki məntəqəsində qeydiyyatdan keçib və səslərini veriblər.

“Dəyişiklikləri çox maraqlı hesab edirəm, informasiya texnologiyaları sektorunun nümayəndəsi kimi bu cür islahatların aparılmasında maraqlıyam. Hər bir vətəndaş gəlib səs verməlidir. Bu, gələcəyə atılan böyük addımdır”, - səfirlikdə səs verən Daniil Chertkov bildirib.

Qazaxıstan Respublikasının Mərkəzi Referendum Komissiyası MDB PPA-dan olan müşahidəçilər qrupunun 57 üzvünü akkreditə edib. Onların arasında Azərbaycan, Ermənistan, Belarus, Qırğızıstan, Rusiya, Tacikistan və Özbəkistanın deputatları və senatorları da var.

Qrupun tərkibinə MDB PA Şurası Katibliyinin əməkdaşları və MDB PA-nın üzvü olan dövlətlərin Demokratiyanın, parlamentarizmin və vətəndaşların seçki hüquqlarının qorunmasının inkişafının monitorinqi üzrə Beynəlxalq İnstitutun ekspertləri də daxil idi.

MDB PPA-dan olan beynəlxalq müşahidəçilər Qazaxıstan Xarici İşlər Nazirliyinin dəvəti ilə Nur-Sultan və ölkənin regionlarında, eləcə də xarici seçki məntəqələrində monitorinqlər aparırlar.

Referenduma çıxarılan konstitusiyaya düzəlişlər Qazaxıstan prezidenti Kasım-Jomart Tokayevin təklif etdiyi siyasi islahatlar planına uyğun olaraq hazırlanıb.

Düzəlişlər super-prezident idarəetmə formasından prezident respublikasına yekun keçidi nüfuzlu parlament və hesabatlı hökumətlə birləşdirməyə hesablanıb.

Bu məqsədlə düzəlişlər prezidentin səlahiyyətlərinin həddindən artıq konsentrasiyasını azaldır. Xüsusən də dövlət başçısının parlamentin yuxarı palatasının formalaşmasında iştirakı azaldılır, yerli nümayəndə və icra orqanlarına təsiri məhdudlaşdırılır.

Bundan əlavə, dövlət başçısının prezidentlik dövründə siyasi partiyalara üzv olmasına qadağa qoyulur. Oxşar tələblər MSK-nın sədr və üzvlərinə, hesablama komissiyasına, rayon rəhbərlərinə və onların müavinlərinə də şamil olunacaq.

Dəyişikliklər həmçinin dövlət başçısının yaxın qohumlarının dövlət və kvazi-dövlət strukturlarında rəhbər vəzifələr tutmasını qadağan edir.

Bir sıra düzəlişlər vətəndaşların hüquq və azadlıqlarının qorunmasına, o cümlədən konstitusiya məhkəməsinin yaradılmasına, ombudsman statusunun konstitusiya səviyyəsində möhkəmləndirilməsinə və ölüm hökmünün qeyd-şərtsiz qadağan edilməsinə yönəlib.

Bundan əlavə, yenilənmiş konstitusiya ölkənin birinci prezidentinin statusu, səlahiyyətləri və imtiyazlarının qeyd edilməsini istisna edəcək.