Qərb Ukraynada onu məhv edəcək hərbi titan yaradıb

Ukrayna ətrafında vəziyyət Qərb üçün getdikcə daha ziddiyyətli və mürəkkəbləşir. O hətta iki deyil, daha çox sayda stulda oturmağa məcburdur.

Bir tərəfdən Ukrayna Rusiyaya qarşı mübarizədə əsas ümiddir. Kiyevə fəal dəstəkdən imtina etmək mümkün deyil, çünki bu, onun geosiyasi məğlubiyyətinin etirafı demək olardı. Amerikalılar və avropalılar bunu qəbul etməyə hazır deyillər, ən azı hələ ki.

Digər tərəfdən Qərb "şahinləri"nin öz aqressiv təmkinsizliyi ilə təkcə Ukraynada deyil, bütün dünyada, hətta çox uzaqlarda qarşıdurma yaratdıqlarını təkrarlayan nəsihətamiz fikirlər daha ucadan səslənir. Geri dönüş nöqtəsinin mümkünsüzlüyü təhlükəsi getdikcə artmaqdadır, bundan sonra isə hadisələrin tək mümkün inkişafı nüvə güclərinin birbaşa toqquşması olacaq.

Deyəsən bu səslər artıq eşidilib. Hər halda, son vaxtlar ABŞ hakimiyyətinin gərginliyi azaltmaq istəyini göstərən xəbərlər getdikcə artmaqdadır. Buraya "The Washington Post" qəzetinin ABŞ-ın Kiyevə yüksək rütbəli Rusiya zabitlərinin yerləri ilə bağlı kəşfiyyat məlumatları verməkdən imtina etməsi haqqında yeni gizli məlumatı aid etmək olar. Dövlət katibi Entoni Blinkenin mümkün qədər sərt və döyüşkən olacağı gözlənilən Çinlə bağlı nitqinin son anda ləğv edilməsi faktdır. Sonda isə amerikalılar Tayvanla bağlı mövqelərinin dəyişmədiyini bildirərək tamamilə geri çəkildilər.

Üçüncü tərəfdən, Ukraynaya dəstək Qərbə, xüsusən də ABŞ-a getdikcə baha başa gəlir və getdikcə daha həssas olurlar.

Vaşinqtonun Kiyevə misli görünməmiş 40 milyard dollar məbləğində planlaşdırılan yardım paketi əlbəttə ki, təsiredicidir. Bu FED tərəfindən işə salınmış çap dəzgahının ABŞ və Avropa əhalisi üçün görünən yan təsirləri olmayan hər hansı bir problemi dollar şəlaləsi ilə doldura biləcəyi 2011-ci il deyil. İqtisadiyyat artıq bu cür məsuliyyətsiz siyasətin xərclərinin öhdəsindən gələ bilmir və onun davam etməsi Qərb sisteminin özünün sabitliyinə xələl gətirir. Baş verənlərə görə məsuliyyəti "Putinin aqressiyası"nın üzərinə yıxmaq cəhdləri o qədər də uğurlu alınmır – amerikalıların əksəriyyəti sosial-iqtisadi vəziyyətin və onların maliyyə vəziyyətinin pisləşməsinə görə ölkə hakimiyyətini günahlandırırlar. Belə bir şəraitdə Allah tərəfindən unudulmuş və dünyanın digər ucunda tamamilə korrupsiyalaşmış ölkəyə həddindən artıq pulların göndərilməsi "evdə" çoxlu xoşagəlməz sürprizlərə çevrilə bilər. Birincisi, dünən, senator Rand Paul 40 milyardlıq qanun layihəsini bloklayanda, vəsaitlərin ayrılmasına nəzarət etmək üçün baş müfəttişin təyin edilməsini tələb edərək, "biz ABŞ iqtisadiyyatını çətin vəziyyətə salaraq Ukraynanı xilas edə bilmərik" dedikdə baş verib.

Başqa bir həssas problem də var - Qərbdə artan silah və xüsusilə də raket çatışmazlığı. Əsas odur ki, Ukraynaya tədarük olunan silahlar çox sürətlə sərf olunur: "Bloomberg"in hesablamalarına görə, orada bir gündə demək olar ki, bir həftəlik norma istifadə olunur. NATO anbarlarındakı ehtiyatlar sürətlə tükənir, ABŞ hərbi-sənaye kompleksinin müəssisələri isə fabrik gücünün çatışmazlığı və əvvəlki dövrdə səriştəli işçilərin itkisi səbəbindən istehsalı lazımi tempə çatdıra bilmirlər. Avropada vəziyyət daha pisdir. Hərbi əməliyyatlar elə cərəyan edir ki, Ukrayna ordusunun getdikcə artan tədarükə ehtiyacı var və nəticədə bahalı silahlarla, qərb istehsalının tədarükü tələb olunur.

Eyni zamanda, yadda saxlamaq lazımdır ki, Ukrayna "qlobal geosiyasi partiya"nın yalnız bir istiqamətidir, ABŞ-ın əsas səyləri isə hələ də Asiya regionuna və konkret olaraq Çinə qarşı yönəlib. Nəticədə Qərbin Ukraynaya getdikcə daha çox resurs xərcləmək məcburiyyətində olması həqiqətən çarəsizlik kimi görünür, halbuki qərbin başqa yerlər üçün bu resurslara daha çox ehtiyacı var.

NATO və ABŞ-ın prinsipcə bu münaqişədə uzunmüddətli strategiyası və son hədəfi olmadığı barədə fikirlərin getdikcə daha çox səslənməsi olduqca qanunauyğundur.

Eyni zamanda, bu, ədalətsiz bir qınaq kimi görünür və bunun arxasında ikiüzlülüyün və müəyyən qüvvələrin nələrisə öz adı ilə çağırmaq istəməməsi gizlənir.

ABŞ-ın (Avropa kimi) Ukraynada aydın məqsədi var idi və hələ də var: Rusiyanı geosiyasi məğlubiyyətə uğratmaq. Bu məqsədə nail olmaq üçün strategiya kifayət qədər aydındır: Moskva hərbi, iqtisadi və siyasi cəhətdən Ukraynada çıxılmaz vəziyyətə düşməli idi.

Ancaq xüsusi əməliyyat başlanmasından təxminən üç ay sonra nəyinsə səhv getdiyi bəlli oldu və Ukrayna "bataqlığında" məhz Qərb özü ilişib qaldı.

Bu vəziyyətin səbəbləri artıq kifayət qədər fəal şəkildə təhlil edilir və müəyyən olunur. Xüsusilə, ABŞ və Avropada etiraf edirlər ki, onlar Rusiya iqtisadiyyatının gücünü və onun "cəhənnəm" sanksiyalarına hazır olduğunu açıq şəkildə qiymətləndirməyiblər. Onlar həmçinin ölkəmizə meydan oxunan bir şəraitdə səfərbərlik rejiminə keçən milli xarakterimizin möhkəmliyini də qeyd edirlər.

Lakin hərbi əməliyyatların gedişatının müşahidəsi onu deməyə əsas verir ki, Qərb Ukraynada daha bir ölümcül səhvə yol verib. Nə qədər paradoksal səslənsə də, onun artan problemlərinin səbəbi həm də ABŞ və NATO-nun Ukrayna ordusunun modernləşdirilməsində çox böyük inkişaf əldə etməsidir.

Ukrayna silahlı qüvvələrinin təlim-təchizat səviyyəsi, yüksək motivasiyası Rusiyanı (hər halda bizim cəmiyyətimizi) təəccübləndirdi. Rusiyalılar dərk etdilər ki, NATO tərəfindən onlara qarşı çox güclü və səkkiz il ərzində hərbi və ideoloji cəhətdən məqsədyönlü şəkildə hazırlanmış qüvvə var.

Amma belə bir şübhə var ki, Qərbin özü də artıq hər şeyin onun üçün yaxşı nəticələndiyinə sevinmir.

ABŞ və NATO üçüncü ölkələrdə silahlı birləşmələrin hazırlanmasında çox böyük təcrübəyə malikdir. Ancaq bu təcrübənin öz xüsusiyyətləri var. Amerikalılar hərbiləşdirilmiş, nizamsız strukturlarla işləməyi çox yaxşı bacarırlar. Onlar yetişdirdikləri və təchiz etdikləri hərbi-siyasi hərəkatların, partizan təşkilatlarının, təxribat qruplarının və bu kimi strukturların əli ilə zaman-zaman "uğurla" fəaliyyət göstəriblər.

Xarici nizami ordularla işləmək isə amerikalılar üçün daha çətindir, bununla bağlı uğursuzluqların bir çox nümunəsi var. Ən sonuncusu isə ABŞ-ın uzun illər ərzində yaratdığı və bir neçə günə dağılan Əfqanıstan ordusu ilə bağlı fəlakətdir. Silahlı qüvvələrinə nəhəng vəsaitlər qoyan Səudiyyə Ərəbistanına da ABŞ ilə onilliklər boyu davam edən hərbi-texniki əməkdaşlığın Yəməndəki münaqişədə xüsusi köməyi olmadığı bir daha ortaya çıxdı.

Ümumiyyətlə, Vaşinqtonun kifayət qədər mənfi təcrübəsi var. Bu da amerikalıların tam döyüşdə iştirakı olmadan onların öyrətdiyi orduların adətən döyüşmək qabiliyyətinə malik olmadığını göstərir.

Beləliklə, ukraynalılar yüksək döyüş qabiliyyəti ilə Qərbə böyük sürpriz təqdim etdilər, ancaq bu sürpriz hər gün daha da xoşagəlməz forma alır.

Təsəvvür edək ki, hadisələr ABŞ və Avropa üçün adi ssenari üzrə inkişaf etsə, vəziyyət necə ola bilərdi. Rusiya xüsusi hərbi əməliyyatı hərb sənətinin bütün qaydalarına uyğun olaraq həyata keçirəcək, hücum edən qüvvələrin qeyd-şərtsiz üstünlüyünü təmin edəcək. Ən qısa müddətdə onun ordusu Ukrayna hərbçilərinin müqavimətini darmadağın edərdi və Ukrayna ərazisinin əhəmiyyətli bir hissəsini (məsələn, Dnepr və ya Pentaqonun analitiklərinin güman etdiyi hər yerdə) işğal edərdi.

Hamısı budur? Xeyr, onda hər şey yenidən başlayacaqdı. Çünki Rusiyanın nəzarəti altında maliyyəsi də daxil olmaqla, məsuliyyəti altında çox milyonluq əhalisi olan, onun da əhəmiyyətli bir hissəsinin beyni nasist və rusofob təbliğatı ilə yuyulmuş nəhəng bir ərazi olardı.

Beləliklə, nizami ordu kimi məğlubiyyətə uğrayan Ukrayna hərbçilərinin keçəcəyi gizli diversiya və terror savaşının baş verməsi üçün ideal şərait yaranmış olardı. Qərb getdikcə daha çox "azadlıq hərəkatı"nın döyüşçülərinin hazırlanması və yüngül (və müvafiq olaraq, nisbətən ucuz) silahların təchizatı şəklində bu ocağa odun atmalı olacaqdı.

Əksinə, hər şey "səhv" getdi.

Rusiya çox məhdud kontingentlə xüsusi əməliyyat keçirir. Öz növbəsində, Ukrayna ordusu təsirli möhkəmlik və yaxşı NATO hazırlığı nümayiş etdirir ki, bu da Qərbin dəstəyi ilə (təlim, məsləhətçilər, rabitə, kəşfiyyat, silah təchizatı və s.) onu ciddi rəqibə çevirir. Nəticədə cəbhə xətti yavaş-yavaş irəliləyir. Rusiya isə çox böyük olmayan, lakin vacib əhəmiyyət kəsb edən ərazilərə (sənaye mərkəzləri, kənd təsərrüfatı torpaqları, limanlar, dənizə çıxış və s.) və hətta əsasən rusiyapərəst əhaliyə nəzarət edir.

Beləliklə, Moskva Qərbin istədiyi kimi Ukraynada bataqlığa girmiş kimi görünür, lakin bu formatda bunun onun üçün dözülməz olmadığı açıq-aydın görünür.

Digər tərəfdən, Qərb iki nizami ordu arasında döyüş əməliyyatlarının klassik variantına sürükləndi, burada öz səyləri sayəsində Ukrayna ordusu yavaş və nəticədə çox baha başa gələn məğlubiyyətə məhkumdur. Nəticə əvvəlcədən bilinir, lakin biz bunu görmək üçün hələ də yaşamalıyıq və bundan əvvəl bədəl ödəmək lazımdır.

Onlar maliyyə vəsaitləri tapmalı, müxtəlif resurslar axtarmalı, onları digər strateji əhəmiyyətli sahələrə yönəltməli, artan ictimai narazılığı yatırmalı və öz iqtisadiyyatlarında boşluqları bağlamalıdırlar.

Bütün bunlar ona görə deyil ki, ukraynalılar amerikalıların və avropalıların gözlədiyindən qat-qat yaxşı döyüşçü oldular.

Qərbin bir millətin iki hissəsini bir-birinə qarşı qoymaq kimi "parlaq" ideyasına görə hələ yüz dəfə tövbə etməyə vaxtı olacaq.