BAKI, 1 mart — Sputnik. Kiyev Ukraynanın “demilitarizasiyası və denazifikasiyası” üzrə xüsusi hərbi əməliyyatın başlanmasından üç gün daha sağ qalıb - ümumilikdə isə beş.
Və ümumiyyətlə, bir sıra digər yerlərdən fərqli olaraq, o, bu günləri kifayət qədər sakit keçirib və şəhər və onun sakinləri üçün əsas problemlər yerli və mərkəzi hakimiyyət orqanlarının unikal qərarları ilə yaradılıb:
Hələ də başlamamış təxliyə (təkcə Kiyevin deyil, həqiqətən də döyüş əməliyyatlarının aparıldığı yaşayış məntəqələrinin), avtomatların kütləvi şəkildə kiməsə paylanması, bilərəkdən təlqin edilən təxribatçılarla bağlı maniyalar, komendant saatının müddəti ilə bağlı qəribə qərarlar və s.
Rus paraşütçüləri tərəfindən fevralın 24-də Qostomel aerodromunun (Kiyevin kənarından on kilometr aralıda) tutulması və daha sonra saxlanması ilə bağlı bəzi sarsıntılardan sonra artıq fevralın 26-27-də Kiyev xalqında təcavüzkar üzərində qaçılmaz "qalibiyyətə" inam yaranmağa başladı.
Buna bir neçə amil şarait yaratdı.
Birincisi, güclü dövlət təbliğatı.
İkincisi, İXPƏB-in (son səkkiz il ərzində "Qərb tərəfdaşları" tərəfindən yaxşı "məşq edilmiş" Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin informasiya və xüsusi psixoloji əməliyyat bölmələri) sonsuz sayda saxtakarlıq hesabına təcavüzkarın nəhəng itkiləri və mülki əhaliyə qarşı vəhşilikləri haqqında saxta məlumatların yaradılması istiqamətində işi.
Xüsusilə, Ukraynanın “Buk” hava hücumundan müdafiə sistemindən atılmış raketin Kiyevdəki hündürmərtəbəli binaya dəyməsi, Xarkovun şimal kənarındakı yaşayış massivinin Ukrayna Silahlı Qüvvələri tərəfindən RYAS-dən atəşə tutulması və daha çox rus ordusunun hərəkətləri kimi qələmə verilməsi kimi fəqliyyətlər.
Üçüncüsü isə, insanların əksəriyyətində tənqidi təfəkkürün izlərinin belə olmaması.
Belə ki, təkcə Ukrayna hərbçilərinin Qostomel hava limanını geri alması barədə xəbəri dövlət tərəfindən iki dəfə yayılıb.
Amma bununla eyni zamanda rus qoşunlarının hava limanında mövcudluğu faktı ictimaiyyəti qətiyyən narahat etmirdi.
“Zmeinı” adasını sona qədər müdafiə edən və Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələri tərəfindən tutularkən "ölən" 13 sərhədçi ilə bağlı epizod isə tamamilə gülünc və bir qədər də istehzalı oldu - Zelenski hətta müraciətində onların hamısının ölümündən sonra Ukrayna Qəhrəmanı adına layiq görüldüyünü açıqladı.
Sizcə, “ölü” sərhədçiləri (üstəlik, 13 yox, 82 nəfər) Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələri təslim kimi təqdim edəndə kimsə soruşdu ki, Zelenski niyə insanları diri-diri basdırıb? Qətiyyən!
Bəziləri isə belə bir gözəl versiya irəli sürdülər ki, Vladimir Putin əvvəlcə bu barədə Vladimir Zelenskini aldadıb və bu, sonuncunu səhv qərar qəbul etməyə məcbur edib. Və bu versiya tamamilə absurd olmasına baxmayaraq, Kiyevdə kifayət qədər populyarlaşdı.
Yeri gəlmişkən, videoya çəkilən məhbuslarla pis rəftar, təəssüf ki, bir çox vətəndaşlar üçün ruhlandırıcı oldu – bu da istər-istəməz denasifikasiya məsələsinə qayıtmağa vadar edir.
Kiyevdəki bu “qalibiyyət” dalğasında onlar belə danışmağa başladılar ki, guya onlar təcavüzkarı sıxışdıran kimi (bu isə lap yaxın gələcəyin məsələsidir), Ukrayna nəinki Aİ və NATO-ya qəbul ediləcək, ölkəyə investisiya axını başlayacaq. Odur ki, bir azca səbr etmək lazımdır, sonra isə həyat Dubaydakı kimi olacaq.
Gülməli olan odur ki, qaçılmaz xoşbəxtlik barədə söhbətləri ərzaq mağazalarında və bir neçə işləyən aptekin qarşısındakı nəhəng növbələrdə də eşidilirdi.
Kiyevdə hərbi əməliyyatlar olmasa da, şəhər rəhbərliyi nədənsə fevralın 26-sı saat 17:00-dan fevralın 28-i səhər saat 08:00-a qədər insanları evlərinə bağlayıb, belə özünəməxsus bir gün yarımlıq komendant saatı elan edib.
Kiyevdə əhalinin ən çoxu üçdə ikisindən qalmasa da, hətta su və çörək almaq üçün çölə çıxmağın uzun müddət mümkün olmaması qışın son günündə sonsuz növbələrə səbəb oldu.
Yeri gəlmişkən, əhalinin itkin düşən üçdə biri yerli hakimiyyət orqanlarının sayəsində yox, daha çox Kiyev hakimiyyətinin təxliyəni heç bir formada təşkil etməməsinə baxmayaraq, çıxıb gedib.
Həm də təkcə Kiyevdə deyil - görünür, bu, qurbanların sayını artırmaq üçün mərkəzi səviyyədə qəbul edilmiş şüurlu qərar idi.
Qeyd edək ki, mağaza rəflərindən məhsullar hələ də yoxa çıxmayıb, amma artıq çörək və süd qıtlığı yaranıb, bir çox malların qiymətləri qalxmağa başlayıb. Dərmanlar da itməyə başlayıb.
Ancaq bunun darıxdırıcı olmaması üçün şəhər rəhbərliyi həsəd aparılacaq müntəzəmliklə hava hücumu xəbərdarlıqlarını elan edir və bunların heç biri hücumla nəticələnmir.
Şəhərin özündən isə ağır artilleriya şimala - Qostomel ərazisinə və yaxınlıqdakı yaşayış məntəqələrinə atəş açır və həmin yerlərdən nəticədə çox az şey qalacaq.
Beləliklə, Donetsk və ya Qorlovkada yaşayış binalarına endirilən zərbələr qeyri-adi bir şey deyil, Kiyevətrafı ərazilərə də mərmilər uçur.
Zelenskinin çıxışlarının birində məhv edildiyini elan etdiyi “Mriya” təyyarəsi də indi Gostomeli işğal edənlər tərəfindən "dekommunizasiya edilməyib".
Kiyevlilər üçün əylənməyin başqa bir yolu hakimiyyət tərəfindən əkilmiş təxribatçılar maniyası idi.
Hakimiyyət tərəfindən paylanan on minlərlə pulemyotun xoşbəxt sahibləri tərəfindən insanların ilk edamı fevralın 25-də baş verdi.
Bundan sonra “təxribatçıların” ovlanması “avtomatçılar” arasında ən məşhur əyləncəyə çevrildi və heç də yeganə olmayan cəzasız qətllə sona çatdı.
Hansı ki, yenə də birbaşa hakimiyyət tərəfindən köməklik edilib. Məsələn, komendant saatı zamanı sükan arxasına keçən hər kəsi, sonra isə ictimai nəqliyyat zolağına girən hər kəsi təxribatçı elan edən mer Kliçko.
Və müvafiq olaraq, onlara atəş etməyə imkan verir. Yeri gəlmişkən, belə icazələri təkcə onun deyil, digər şəhərlərin merləri də verib.
Bunun fonunda telefonlarda geolokasiyanın söndürülməsi, hətta Daxili İşlər Nazirliyinin belə bəyan edə bildiyi “təxribatçıların” buraxdığı bəzi əlamətlərin axtarışı zərərsiz ərköyünlük kimi görünür.
Kiyevdə rus qoşunlarını, yumşaq desək, gözləmirlər. Belə ki, sakinlərin böyük əksəriyyətinin beyni mükəmməl şəkildə yuyulub.
Amma qeyd etmək yerinə düşər ki, münasibətin fərqli ola biləcəyi şərq bölgələrində bu, hələ ki, özünü büruzə verməyib. Burada əsas məsələ sabah onların tərk edilməyəcəyinə dair qeyri-müəyyənlikdədir.
2014-cü ildə və ondan sonra Maydan əleyhinə çıxış edənlərin çoxu nəinki təqiblərə məruz qaldı, hətta həyatlarından məhrum edildi və ya uzun illər dəmir barmaqlıqlar arxasında yatdı.
Hədə-qorxu isə dayanmır: Kupyansk merinin yalnız şəhər təsərrüfatının işləməsi məsələlərində Rusiya ordusu ilə əməkdaşlığa razılıq verdiyinə görə qaldırılan cinayət işi buna əyani sübutdur.
Yalnız Donetsk və Luqansk vilayətlərində vəziyyət fərqli görünür. Аmma bu ona görə deyil ki, orada əsaslı şəkildə fərqli insanlar var.
Ancaq DPR və LPR-nin tanınması sakinlər üçün bir neçə aydan sonra vətəndaşlıq mövqeyinə görə yandırılmayacaqlarına və diri-diri basdırılmayacaqlarına zəmanət vermir.
Zəmanət olmadan isə digər bölgələrdəki insanlar heç başlarını çıxarmağa cəsarət etməyəcəklər.
Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.