BAKI, 27 noyabr — Sputnik. Rusiya ordusunun müasir silahlanması bir çox cəhətdən xarici analoqlardan üstündür və Rusiyanın dövlət suverenliyinin, Avrasiyada sülhün və sabitliyin etibarlı təminatı olaraq qalır. SSRİ-nin dağılmasından 30 il sonra yüksək texnologiyalı, nüvə-raketə malik olan Rusiya potensial təcavüzkardan daha güclü olaraq qalır.
Noyabrın 24-də Rusiyanın Müdafiə naziri Sergey Şoyqu bəyan edib ki, üç il ərzində Dövlət Silahlanma Proqramı çərçivəsində ölkə qoşunları 20 mindən çox əsas silah nümunəsi, iki milyona yaxın texnika əldə edib. Döyüş robotlarının seriyalı istehsalına başlanıb. Yaxın gələcəkdə NATO-nun hərbi hazırlıqlarını nəzərə alaraq, Rusiyanın təhlükəsizlik prioritetləri nüvə qüvvələrinin yüksək döyüş hazırlığı və qeyri-nüvə məhdudlaşdırma potensialının quruda, dənizdə və hava-kosmik məkanında artırılması olaraq qalır.
Rusiyanın yüksək texnologiyalı silahlanma sahəsində liderliyi həm müttəfiqlər, həm də rəqiblər tərəfindən tanınır. Rusiya ən yaxın rəqiblərindən fərqi artırır və bununla "tərəfdaşları" tərəfindən Üçüncü Dünya Müharibəsinin başladılması ehtimalını azaldır.
2033-cu ilə qədər Rusiyanın yeni Dövlət Silahlanma Proqramı yüksək texnologiyaların – hipersəsli raketlərin, yüksək güclü lazerlərin və robot texnika komplekslərinin gələcəkdə daha da inkişaf edilməsinə yönəlib. Ancaq on il ərzində süni intellektə 22 trilyon rubl sərmayə qoymaq planlaşdırılır – Rusiya muxtar, "Sirius" və ya "Poseydon" tipli müstəqil düşünən döyüş sistemləri yaratmağa çalışır.
Xərclər ödənilir. Rusiya 2021-ci ildə 10 milyard dollar dəyərində silah müqavilələri bağlayıb və yaxın illərdə 50-yə qədər yeni silah növünü, əsasən də aviasiya texnikasını və hava hücumundan müdafiə sistemlərini beynəlxalq bazara çıxarmaq niyyətindədir. Yüksək texnoloji üstünlüyün bir neçə nümunəsini nəzərdən keçirək.
Sərt kosmik "Tundra"
Noyabrın 25-də "Plesetsk" kosmodromundan "Tundra" Vahid Sisteminin hərbi peyki "Soyuz-2.1B" daşıyıcı raketi ilə hesablanmış orbitə uğurla buraxılıb. Bu da, 2021-ci ildə "İttifaqlar"ın beşinci "hərbi" başlanğıcıdır.
Ən yeni "Tundra" yer və su səthindən qitələrarası ballistik raketlərinin (QBR) buraxılışlarını izləmək, ballistik trayektoriyanın parametrlərini, ehtimal olunan məğlubiyyət sahələrini təyin etmək qabiliyyətinə malikdir (ABŞ-in kontinental hissəsindən QBR-nin buraxılış aşkarlanma üçün peyk sisteminin "Oko" apparatı əvəz edir). Bu yaxınlarda bildirilib ki, 2022-ci ilə qədər Rusiyanın orbital qrupu 10 ədəd "Tundra" apparatlarından ibarət olacaq. İdarəetmə, Serpuxov-15-də Raket Hücumu Xəbərdarlıq Sisteminin (RHXS) Mərkəzi Komandanlıq Məntəqəsindən həyata keçirilir.
Orbital kosmik hədəfləri məhv etmək üçün nəzərdə tutulmuş raketdən müdafiə "S-550" mobil ultra uzun mənzilli yerüstü raket bazası sistemi paralel olaraq yaradılır. O cümlədən nüvə silahı daşıya bilən ABŞ-ın QBR-ləri və pilotsuz "X-37" da daxil olmaqla.
Noyabrın 15-də keçirilən sınaqlar zamanı Rusiyanın anti-balistik raketi Yer kürəsindən təxminən 500 km hündürlüyündə köhnə sovet peyki "Kosmos-1408"i "məharətlə" məhv edib və bu, Pentaqon və NATO-da şok, isterik və demaqoq ittihamların yaranmasına səbəb olub. "Tərəfdaşlar" anidən anladılar ki, Rusiyanın göstərdiyi "qırmızı xəttin" arxasında onlar 32 GPS-naviqasiya peykinin hamısını itirə bilərlər, sonra isə ABŞ və NATO-nun raketləri, təyyarələri və gəmiləri eyni anda "yox" olacaq və qoşunlar kağız topoqrafik xəritələri yenidən mənimsəməli olacaqlar.
"Zirkon" raketinin gözə görünməz uçuşu
2021-ci ildə sualtı gəmidən və sualtı qayıqdan yüksək dəqiqlikli "Zirkon" hipersəs raketinin (sürəti saatda 10 min km-dən çox, uçuş məsafəsi 1000 km-dən çox) bütün sınaq buraxılışları uğurlu keçirilib – dəniz və sahil hədəfləri dörd dəqiqə ərzində vurulub. Bütün mövcud və perapektivli hava hücumundan müdafiə döyüşü və raketdən müdafiə sistemləri üçün görünməz, əl keçməyən (dayandırılmayan) "Zirkon" 2022-ci ildə Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələrində istifadəyə veriləcək. Bundan əlavə, anoloji yerüstü raket bazası kompleksi hazırlanır.
Heyran edici xüsusiyyətlər (kinetik enerji) "Zirkon"a nüvə silahı ilə rəqabət aparmağa imkan verir - konvensiya döyüş hissəsi ilə hipersəsli raketin bir zərbəsi təyyarədaşıyan gəmini və ya böyük quru sahəni məhv etmək üçün kifayətdir. Bunun dünyada analoqu yoxdur. Milyardlarla dollarlıq xərclərə baxmayaraq, hipersəsli silahlarının hazırlanmasında ABŞ Rusiyadan bir neçə il geri qalır - onların prototipləri uçmur.
"Terminator" və "Armata" öz "müttəfiqlərini" kədərləndirir
İlk doqquz "Terminator" tankları dəstəkləyən döyüş aparatları noyabr ayında Mərkəzi Hərbi Dairənin 90-cı Mühafizə Tank Diviziyasında yerləşdirilir, bu da Pentaqon və NATO üçün pis xəbərdir.
"T-72" tankının bazasında və müasir döyüş təcrübəsini nəzərə alınmaqla (Suriyada) yaradılmış çoxməqsədli "Terminator" yüksək mühafizə olunan tırtıllı atəş dəstəyi aparatı olaraq güclü silahlara müasir atəşə nəzarət sistemi olan manevr qabiliyyətinə malikdir. 6 km-ə qədər məsafədə tankları və piyadaların döyüş aparatlarını vura, düşmən helikopterləri və alçaqdan uçan təyyarələri (dronları) ilə mübarizə apara bilir. "Terminator" dörd raketdən ibarət döyüş sursatı olan "Ataka-T" tank əleyhinə raket sistemi, iki 30 mm-lik "2A42" avtomatik top, iki "AG-17D" qumbaraatan və bir cüt 7,62 mm-lik pulemyotla təchiz edilib. Ekipaj beş nəfərdən ibarətdir.
Eyni zamanda, Rusiya Müdafiə Nazirliyi Suriya torpaqlarında real hərbi əməliyyatlar da daxil olmaqla, T-14 "Armata" tankının birbaşa dövlət sınaqlarının başa çatdığını açıqlayıb. Ən yeni tank 2022-ci ildə istifadəyə veriləcək. Bu yaxınlarda qoşunlar 20 ədəd T-14 tankı olan təcrübə-sənaye partiyasını əldə ediblər.
Mütəxəssislər hesab edirlər ki, "Armata" ehtimal olunan düşmənin tanklarından 30% daha effektiv və möhkəm tankdır. 125 mm-lik atəş gücünə malik olan top bütün mövcud tank silahlarını (o cümlədən 120 mm-lik "Leopard-2A6" sistemi) üstələyir və dəqiqədə 12 atəş sürətini təmin edir (hərəkətdə). Optika gündüz 5000 m-ə, gecə isə 3500 m-ə qədər məsafədə hədəfləri aşkar etməyə imkan verir. Çəkisi 48 ton olan tank saatda 90 km-ə qədər sürətə çata bilir. Güc qurğusu - ehtiyatı 2000 saatdan çox olmaqla 1500 güclü dizel mühərrikinə malikdir.
Ekipaj (üç nəfər) korpusda yerləşən zirehli kapsuldadır. Bu konstruktiv həll tankçılara ən müasir və perspektivli tank əleyhinə mərmilərin (raketlərin) əksəriyyətinin qülləyə birbaşa vurulmasından və hətta döyüş komplektinin yanmasından sonra (ayrıca yerləşən avtomatik yükləyicidə olan 40 mərmi) sağ qalmağa imkan verir. Gələcəkdə "Armata" uzaqdan idarəetməyə malik olacaq və yaşayış olmayan (robotlaşmış) döyüş kompleksinə çevriləcək. Rusiya ordusunun ümumi tələbatı 2300 ədəd T-14 tankının olmasıdır. Qabaqcıl texnoloji həllər "Armata"nı XXI əsrin ortalarına qədər (ən azı) hərbi üstünlüklə təmin edəcəkdir. Bunun dünyada analoqu yoxdur.
"Orion" və "Altius"un pilotsuz kəşfiyyatı
Rusiya qoşunlarının silahlanmasında 2000-dən çox pilotsuz uçuş aparatı var və 2021-ci ilin sonuna qədər Rusiya Müdafiə Nazirliyi daha 18 zərbə vuran dronlarını əldə edəcək.
"Orion" – Rusiyanın MALE (Medium-altitude long-endurance) elit sinfinə aid olan ilk kəşfiyyat-zərbə vuran pilotsuz aparatıdır. Onun uçuş çəkisi - 1 ton, döyüş yükü - 200 kq, sürəti - 200 km/saata qədərdir. Fasiləsiz uçuş müddəti 24 saatdan çoxdur. Bu qurğu peyk rabitə sistemindən (nəzarət - dünyanın istənilən yerindən), istənilən silahdan - tənzimlənən bombalardan, lazerlə idarə olunan raketlərdən istifadə etmək, gecə-gündüz, istənilən hava şəraitində (Saxara və Arktikada) zərbə endirmək qabiliyyətinə malikdir. "Orion" Suriyada döyüş vəftizindən uğurla keçib. Və onu 15 dövlət əldə etmək istəyir. O, dünyada öz sinfində ən etibarlı dronlardan biri hesab olunur. Süni intellekt sisteminin tətbiqi "Orion" və digər dronların mərhələli şəkildə avtonomlaşdırılmasına gətirib çıxaracaq.
Qeyd edək ki, "Orion" təsadüfi bir uğur deyil. "Dubai Airshow 2021" sərgisində Rusiya bir sıra iri ölçülü və yüksək səmərəli PUA-ları – "Sirius", "Helios-RLD", "Qrom" təqdim edib. Rusiya ortamüddətli perspektivdə öz kəşfiyyat və zərbə endirən pilotsuz uçuş aparatları ilə dünya silah bazarının 10%-ə qədərini tutmaq niyyətindədir.
"Orion" bazasında yaradılmış daha böyük və daha güclü "Sirius" (uçuş çəkisi 5 tona qədər) enmədən 40 saata qədər havada qala və 10 min km. məsafə qət edə bilir. "Sirius" peyk idarəetmə seçimini əldə edə və pilotlu təyyarələrlə qarşılıqlı əlaqə qura biləcək.
Rusiyada yaradılmış ağır kəşfiyyat-zərbə "Altius-RU" PUA-sı döyüş yükünə, radar üçün az nəzərə çarpdığına, uçuş müddətinə (76 saata qədər) və digər parametrlərə görə ABŞ-ın "Jnets" (MQ-9 Reaper) təyyarəsini üstələyib. Məsələn, "Altius" hədəfə atəş açana qədər müstəqil qərar qəbul edə bilir. Rusiya Aerokosmik Qüvvələri 2022-ci ildə 18 ən yeni "Altius", daha sonra isə daha 50 belə aparat əldə edəcək.
Əlbəttə ki, bu qısa icmal 2021-ci ildə Rusiya ordusunun yenidən silahlanmasının tamlığını əks etdirmir. Maraqlı yeniliklərin əhəmiyyətli bir hissəsi pərdə arxasında qalıb. Bunlar "S-550" zenit raket sistemi, "Peresvet" döyüş lazeri, beşinci nəsil "Su-57" təyyarəsi, "Oxotnik" pilotsuz zərbə endirən təyyarəsi, çoxməqsədli və strateji sualtı qayıqlardır... Sadalananlar haqqında növbəti dəfə danışacağıq.
Həmçinin oxuyun: