Hər il avqustun 2-si Milli Kino Günündə Azərbaycanda bütün kinematoqrafiya işçilərinin peşə bayramı qeyd olunur. Bu bayram Heydər Əliyevin 18 dekabr 2000-ci il tarixli sərəncamına əsasən təsis edilib.
Bu tarix təsadüfi deyil. 2 avqustda baş tutan ilk yerli filmin nümayişi fotoqraf Aleksandr Mişon tərəfindən təşkil edilib. O, doğma Bakının həyatından “Bibi-Heybətdə yanğın”, “Balaxanı-Sabunçu yatağındakı neft fontanı”, “Qafqaz rəqsi” və s. kimi filmlər çəkib.
1922-ci ildə Azərbaycan SSR rəhbərliyi tərəfindən respublikada bugünkü "Azərbaycanfilm" kinostudiyasının sələfi olan ilk kino fabrikinin yaradılması haqqında qərar qəbul edilib.
Həm bədii, həm də sənədli filmlərin çəkildiyi bu günlərdə Azərbaycanda milli kino sənəti fəal inkişaf edir.
“Arşın mal alan” filmi müsəlman şərqində ilk operetta və ilk Azərbaycan kinokomediyasıdır. O, bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin eyni adlı operettası əsasında çəkilib və xaricdə məşhurlaşıb. Bu il operettanın 102-ci ildönümü qeyd olunub.
Hüseyn Seyidzadənin “O olmasın, bu olsun” musiqili filmi Gülnaz rolunu canlandıran Tamara Gözəlovaya xalq sevgisini qazandırdı. Premyera 1958-ci ildə böyük uğur qazanaraq Moskvada baş tutub.
Həsən Seyidbəylinin yaratdığı “Bizim Cəbiş müəllim” filmi Maqsud İbrahimovun Vətən müharibəsi barəsində olan “1001-ci müharibə gecəsi” hekayəsinin motivlərı əsasında çəkilib. Pedaqoq obrazını yaradan aktyor Süleyman Ələsgərov hələ də ən sevimli tamaşaçı personajıdır.
Türkiyəli aktrisa Meral Konrat və azərbaycanlıların sevimlisi Fəxrəddin Manafov rejissor Rasim Ocaqovun yaratdığı “Təhminə” filmində baş rollarda oynayıblar. Ürəkparçalayan sevgi hekayəsi bir çox insanın həqiqi həyatını əks etdirib.
“Fərhad” filmi rejissor və aktyor Ceyhun Mirzəyevin son əsəridir. Aktyor çəkiliş başa çatdıqdan dərhal sonra, filmini ekranda görmədən vəfat edib. Bu film Qarabağ mövzusunda ən yaxşı film hesab olunur.
“Qaynana” filmindəki Cənnət xala obrazı isə Xalq artisti Nəsibə Zeynalovun vizit kartıdır. Bu aktrisa bəlkə də Azərbaycanda hamı tərəfindən sevilən qaynanadır.
İtaliyalı rejissor Bernardo Bertoluççi Vaqif Mustafayevin “Yaramaz” filmini dünyanın 35 ən yaxşı filminə aid etmişdir. Bu film hətta Neapolda “Vittorio de Sika adına Qızıl medal” Qran-Pri mükafatına layiq görülüb.
Tofiq Tağızadənin yaratdığı “Uzaq sahillərdə” filmində çəkilən Nodar Şaşıqoğlu “Mixaylo şəhərdədir ” ifadəsi ilə məşhurlaşıb. Bu filmdə aktyor Mixaylo ləqəbli qorxusuz partizanı yaradıb.
Əfsanəvi Rəşid Behbudov bir neçə Azərbaycan filmində rol alıb. Onların arasında ən yaddaqalan film “Bəxtiyar” idi. 93 yaşı tamam olan bu filmdə Behbudov rusiyalı həmkarı Tamara Çernova ilə birlikdə oynayıb.
Bakıda və Moskvada çəkilən “Məhəllə” filmi ölkə kinosunun ən yaxşı müasir film komediyalarından biridir. Filmdə əsas rolları “Bakılı oğlanlar” komandasının sabiq KVN-çilərı oynayıblar.