BAKI, 10 aprel — Sputnik, Kəmalə Əliyeva. Bu günlərdə Bakıdakı Rusiya İnformasiya və Mədəniyyət Mərkəzində 12 aprel tarixində bütün dünyada qeyd olunan Beynəlxalq Kosmonavtika Gününə həsr olunmuş "Birinci...!" adlı foto-sərginin açılışı olub. Altmış il əvvəl məhz həmin gün sovet kosmonavtı Yuri Qaqarin "Vostok-1" kosmik gəmisində insanın kosmosa ilk uçuşunu gerçəkləşdirib.
Ekspozisiya materialları Moskva Kosmonavtika Muzeyi və "Roskosmos" tərəfindən təqdim olunub. Həmin materiallarda Yuri Qaqarin və sovet kosmik proqramının banilərindən biri olan azərbaycanlı Kərim Kərimovun tərcümeyi-halına aid maraqlı faktlar öz əksini tapıb.
Bu münasibətlə təşkil olunan tədbirin aparıcısı siyasi şərhçi, müəllif proqramının teleaparıcısı, Azərbaycan Rus icmasının sədr müavini Anastasiya Lavrina olub.
"O dövrdə oğlanlar da, qızlar da uşaq vaxtlarından kosmonavt olmağı arzulayırdılar. Hər birimiz üçün Beynəlxalq Kosmonavtika Günü Yeni İllə, azərbaycanlılar üçünsə Novruz bayramı ilə müqayisə olunurdu. Bütün dünya bu günü qeyd edirdi. Və biz də 12 aprel 1961-ci ildə baş verənləri açıq şəkildə nümayiş etdirən fotosərginin açılışı ilə bu əlamətdar tarixi qeyd etmək qərarına gəldik", - deyə "Rossotrudniçestvo"nın Bakı nümayəndəliyinin - Bakıdakı Rus Evinin rəhbəri İrek Zinnurov sərginin açılışında qeyd edib.
Tədqiqatçı, tarixçi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü Georgi Zapletin sovet kosmik proqramının banilərindən biri, azərbaycanlı mühəndis-alim Kərim Kərimovun tərcümeyi-halı barədə geniş məlumat verərək bildirib ki, o, uzun illər sovet kosmonavtikasının əsas simalarından biri hesab olunub. Ancaq həmişə, necə deyərlər, kadr arxasında qalıb.
"Onun bütün həyatı kosmosla bağlı idi", - deyə Zapletin vurğulayıb.
Azərbaycandakı rus icmasının sədri, Milli Məclisin deputatı Mixail Zabelin isə ilk insanın kosmosa ayaq basdığı gün orta məktəbdə oxuduğunu xatırlayaraq həmin gün bütün təhsil müəssisələrində dərslərin dayandırıldığını yada salıb. Deputat deyib ki, o vaxtlar bütün uşaqlar kimi o özü də kosmonavt olmaq arzusu ilə yaşayırmış.
"Azərbaycan Sovet İttifaqında kosmonavtikanın inkişafına böyük töhfə verib", - deyə Zabelin vurğulayıb. Onun sözlərinə görə, ulu öndər Heydər Əliyev bu sahəni xüsusi diqqətdə saxlayıb: "Onun dəvəti ilə bir sıra məşhur kosmonavtlar Azərbaycana gəliblər. Mən Kərim Kərimovla ilk dəfə Moskvada, Azərbaycan səfirliyinin Respublika Günü münasibətilə təşkil etdiyi tədbirdə tanış olmuşdum. O, çox ağıllı, intellektli insan idi. Çox təəssüf ki, Azərbaycan xalqı belə vacib şəxsiyyət haqqında uzun müddət məlumatsız olub. Əvəllər bu məsələlər çox açıqlanmırdı. Günü bu gün belə onun haqqında kifayət qədər məlumat yoxdur. Biz hamımız onun xidmətlərindən xəbər tutmalıyıq", - deyə Zabelin qeyd edib.
Deputat uzun illər qoruyub saxladığı əşyaları da sərginin açılış mərasiminə gətirib: kosmonavtların Azərbaycan məktəblilərinə müraciətini əks etdirən açıqca, vaxtilə Azərbaycanda buraxılmış Yuri Qaqarin nişanı və s.
Tədbirin ən mühüm hissələrindən biri də pilot-kosmonavt Aleksandr Samokutyayevlə onlayn görüş olub. O, kosmos təəssüratları, həmin vaxt keçirdiyi hisslər, peşəsi ilə əlaqədar üzləşdiyi çətinliklərdən danışıb və gələcək həmkarlarına tövsiyələr verib.
Tədbirdə, həmçinin "Rossotrudniçestvo"-nın Türkiyədəki və Fransadakı nümayəndələri, eləcə də Azərbaycanın Rus icmasının, "RAMMAA" Rusiya Universitetləri Məzunlarının Azərbaycan Assosiasiyasının, Azərbaycandakı Rus Gəncləri Assosiasiyasının, Rusdilli Məktəblərin Müəllimləri Assosiasiyasının, "Yaşlek" Azərbaycandakı Tatar Gəncləri Mərkəzinin təmsilçiləri və başqa şəxslər iştirak edib.
Rusiya İnformasiya və Mədəniyyət Mərkəzində təşkil olunan fotosərgi aprelin 30-na kimi davam edəcək. Arzu edən hər kəs həmin tarixə kimi bu nadir "kosmik" kadrları izləmək imkanı əldə edə bilər.