Zülfiyyə Quluyeva, Sputnik Azərbaycan
BAKI, 3 mart — Sputnik. Türkiyədə toy və digər şənliklərin keçirilmə qaydalarla bağlı mühüm qərar verilib. Belə ki aşağı, orta, yüksək və daha yüksək riskli yoluxmaların olduğu bölgələrdə toyların keçirilmə formatı və saatı müəyyənləşdirilib. Aşağı və orta yoluxma olan bölgələrdə 100 nəfər, yüksək və daha çox yoluxma olan bölgələrdə isə 50 nəfərdən və bir saatdan çox olmamaq şərti ilə toy mərasimlərinin keçirilməsinə icazə veriləcək.
Ötən gün isə Azərbaycanın Dini Qurumlarla iş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Mübariz Qurbanlı jurnalistlərə açıqlamasında dini mərasimlər və toyların təşkilinin bərpası ilə bağlı müvafiq addımlar atılacağını bildirib. Komitə sədrinin sözlərinə görə, toy və yas mərasimlərinin keçirilməsinə icazə verilməsi operativ qərargahın səlahiyyətindədir. Həmin qurum bununla bağlı tibb mütəxəssislərinin pandemiya ilə bağlı yaranmış vəziyyətə dair qiymətləndirməsini nəzərə alaraq qərarlar qəbul edəcək.
Türkiyədə toy məclisləri ilə bağlı qaydaların tətbiq edilməsi Azərbaycanda da böyük maraqla qarşılanıb. Sputnik Azərbaycan qardaş ölkədəki təcrübənin Azərbaycanda tətbiqinin nə qədər mümkün olduğunu, ölkəmizdə toy mərasimlərinin hansı şərtlər altında bərpa edilə biləcəyini araşdırıb.
Milli Məclisin üzvü Müşfiq Məmmədli bildirib ki, yumşaldılma tədbirlərinə mərhələli şəkildə getmək lazımdır:
"Biz vaksinasiya prosesində davam edən uğurları bir qədər də artırmaqla tədricən mərhələli şəkildə həm toy və yas mərasimləri, həm də ictimai nəqliyyatda açılımaya gedə bilərik. Bu məsələdə tələskənliyə yol vermədən, səbr və təmkinlə addımlar atılmalıdır. Əks halda yumşaldılma tədbirləri sonradan müəyyən bir sərtləşdirmənin həyata keçirilməsinə gətirib çıxara bilər".
Həkim deputat qeyd edib ki, indiki rəqəmlər - yoluxmanın sayının gah azalması, gah da artması bizi o qədər də qorxutmamalıdır. Biz əsasən diqqətimizi vaksinasiya prosesinə yönəltməliyik. Vaksinasiya könüllü olsa belə, əhali bu prosesdə yaxından iştirak etməlidir. Bu prosesdə iştirak etməklə yumşaldılma tədbirlərinin həyata keçirilməsini sürətləndirəcəyik.
"Fikrimcə, iki həftəyə yaxın müddət bizim üçün kritik bir müddətdir. Biz yoluxmaların sayının dinamikasını nəzərə alaraq azalmaların maksimal olduğu, müəyyən artımın olduğu müddətlərə, sonrakı enmələrin hansı dinamikada getdiyinə və vaksinasiyadakı sıxlığa diqqət yetirsək, iki həftədən sonra bu barədə müəyyən fikirlər söyləmək olacaq. Azərbaycanda insanlar qoruma tədbirlərini anlayışla qarşılayırlar. Vaksinasiya prosesi də kifayət qədər qaneedici sürətlə gedir. Vətəndaşlar həm yaş qrupuna, həm də müəyyən olunmuş vaksinasiya strategiyasına görə müəyyən addımlar atıldıqdan sonra yumşaldılmaların da olması realdır", - deyə deputat əlavə edib.
Deputat, iqtisadçı-alim Vüqar Bayramovun fikrincə isə son həftələr koronavirusa yoluxma sayında tənzimlənən volatilliyin müşahidə edilməsi epidomoloji qaydaların icrasına nəzarəti gücləndirməklə digər sektorlarda da iqtisadi fəaliyyətin bərpasını gündəmə gətirir:
"Toy mərasimlərin bərpası ilə bağlı uzun müddət müzakirələrin aparılmasına baxmayaraq bu sferada hələ də açılımaya gedilmir. Daha yaxşı olardı ki, bəlli standartlarla bu sahədə də aktivlik bərpa edilsin".
O qeyd edib ki, rəsmi statistikaya görə, turistlərin yerləşdirilməsi və ictimai iaşə sektorunda 78,2 min, istirahət, əyləncə və incəsənət sahəsində isə 81,5 min vətəndaş çalışır. Ümumilikdə ictimai iaşə və xidmət sektoru ilə bağlı olan sözügedən iki sahədə 160 minə yaxın rəsmi çalışan işçi var. Ticarət, nəqliyyat vasitələrinin təmiri sahəsində isə 706 min vətəndaşımız işlə təmin olunub.
"Göründüyü kimi, iqtisadi açılım məşğulluq baxımdan da vacib hesab olunur. Mərkəzi və Şərqi Avropa ölkələrinin təcrübəsi göstərir ki, pandemiyaya qarşı mübarizədə karantin qaydaları qədər standartların müəyyənləşməsi, onlara nəzarət və əməl edilməsi də vacibdir. Buna görə də, iqtisadiyyatın digər sektorlarının yenidən açılımı kontekstində həm qaydalara nəzarətin güclənməsi, həm də hər birimizin bu qaydalara əməl etməsinə ehtiyac var. Yalnız bu halda, həm yoluxma sayını azaltmaq və lokallaşdırmaq, həm də mərhələli şəkildə bütün sferalarda iqtisadi fəaliyyəti bərpa etmək mümkündür", - V.Bayramlı deyib.
Millət vəkili Fazil Mustafa deyir ki, Türkiyədəki kimi müəyyən sayda insanların iştirakı ilə toylara icazə verilə bilər:
"İnsanların bir ildən çoxdur ki, toyları təxirə salınıb. Toylara icazə verilmir, amma restoranda 100-200 adam eyni anda əyləşir. Xəstəlik yayılacaqsa, elə restoranda da yayılacaq. Ölkədə müəyyən sahələrə qoyulan qadağalar iş yerlərinin bağlanması, insanların iş yerlərindən çıxarılması ilə nəticələnir. Sahibkarlar da burada məcbur qalıb bunu edirlər. İnsanlara müəyyən qadağalar qoyulub. Maska taxılması, sosial məsafə qaydalarına riayət edilməsi və dezinfeksiya məhlullarından istifadə mütləqdir. Bunlar gözlənilməklə qonşu ölkədə olan praktikanın müəyyən sayda insanların iştirakı ilə Azərbaycanda da tətbiqi mümkündür. Müəyyən sayda insanlar restoranda 1-2 saatlıq toy məclisi təşkil edə bilər. Bunun üçün qaydalar hazırlanmalı və bu istiqamətdə marifləndirmə işləri görülməlidir".