BAKI, 17 iyul — Sputnik. Canlı yayım səhvlər üçün bir müstəvidir. Amma eyni zamanda canlı efir radioda ola biləcək ən canlı şeydir. Səhv etmək gözəldir, bəzən bu, söhbəti bəzəməyə, ünsiyyəti rəsmiyyətdən sərbəst tona dəyişməyə qadirdir. Ancaq yadda saxlamaq lazımdır ki, jurnalistin bəzi səhvləri etməyə, sadəcə, haqqı yoxdur. Bunlardan biri müsahibəni boş söhbətə çevirməkdir.
SputnikPro maarifləndirmə layihəsi çərçivəsində iyulun 17-də keçirilən növbəti vebinar belə bir girişlə başlayıb.
"Səhv etmək hüququ olmadan. Canlı efirdə müsahibəni necə götürmək olar" mövzusunda keçirilən onlayn-sessiyanın spikeri qismində "Rossiya seqodnya" BİA-nın biznesin inkişafı direksiyasının kompleks və xüsusi layihələr idarəsinin baş redaktoru, Sputnik radiosunun "KompAs" şousunun aparıcısı Tatyana Qolovanova çıxış edib.
Tatyana Rusiyanın Xalqlar Dostluğu Universitetini "beynəlxalq jurnalist" ixtisası üzrə bitirib. 2013-cü ildən "Rossiya seqodnya" BİA-da işləyir. Sputnik radiosunun rusdilli redaksiyasında iqtisadi şərhçi kimi fəaliyyətə başlayıb, prezident və hökumətin jurnalist pulunun tərkibinə daxil olub. Daha sonra media qrupunun xüsusi və tərəfdaşlıq layihələri ilə məşğul olmağa başlayıb.
Sputnik radiosunun xüsusi reportajlarının, "Romanovların son səyahəti" və "Adalar" podkastlarının müəllifidir. Aparıcı və moderator kimi Rusiya və beynəlxalq forumlarda iştirak edib. Rusiya Jurnalistlər İttifaqının Ümumrusiya müsabiqəsinin laureatı, "Rusiyanın iqtisadi dirçəlişi" və "Rusiyada sahibkarlıq: Tarix, problemlər, uğurlar" jurnalist müsabiqələrinin qalibi olub.
Vebinar zamanı Tatyana Qolovanova canlı müsahibələrin müsbət və mənfi tərəfləri, müsahibəyə hazırlıq qaydaları, həmsöhbətə verilən sual tipləri, diskussiya aparma metodları, jurnalistlərin qaçmalı olduğu əsas səhvlər və bir çox digər məsələlər barədə danışıb, bəzi fəndləri (lifehack) bölüşüb.
Spiker həmçinin söhbətin yalnız predmet üzrə aparılması faktını birbaşa efirin üstünlüklərinə aid edib. O bildirib ki, canlı efir canlı dialoqdur, "bu həyəcandır, bunda emosiyalar var və bunlar dinləyicini cəlb edirlər". Bundan başqa, bu cür müsahibə zamanı jurnalist eksklüziv məlumat ala bilər.
Canlı efirin mənfi cəhətlərinə isə bu situasiyada texniki nasazlıqlar aid edilə bilər. Tatyana deyib ki, bu vəziyyətdə spiker həmsöhbətinə həqiqəti deyə və ona sadəcə yenidən zəng edə bilər.
"Spiker həmsöhbətlə təkrar əlaqə qurulana qədər efiri boş qoymamaq üçün əlinin altındakı mövzuya dair maraqlı informasiyaları bölüşə bilər. Bu işdə ona zəkası da kömək etməlidir", - spiker deyib.
"Mövzunun öyrənilməsi və vurğuların seçilməsi hər hansı bir yaradıcılıq fəaliyyətində əsasdır, əks halda söhbətin maraqlı alınması çətin olacaq. Mövzunu necə tapmaq olar? Sosial şəbəkələrdə: ictimai şəbəkələrdə, teleqram kanallarında, Twitterdə. Əsas odur ki, mövzuları yoxlamağı bilmək lazımdır: ən azı iki mənbə məlumatı təsdiqləsə, onda götürə bilərsiniz. Xəbərləri oxumaq və onları təhlil etmək lazımdır. Məlumatı həmçinin relizlərdən, arxivlərdən, fərmanlardan, hesabatlardan və digər mənbələrdən əldə etmək olar", - deyə Tatyana Qolovanova bildirib.
Spiker həmçinin canlı efirdə işləmək üçün bir neçə tövsiyəni bölüşüb:
- Qonağa sualların hazırlanması - yalnız vacib olanı soruşun, amma bəzən müsahibəni gözəlləşdirsə, mövzudan uzaqlaşmaq olar;
- Vəzifənin və ad-soyadın dəqiqləşdirilməsi – bəlkə də spiker artıq vəzifəsini və s. dəyişib;
- Birbaşa efirdən əvvəl isinmə hərəkətləri – qonağın efir qorxusunu aradan qaldırmaq üçün ondan bir şey haqqında danışmasını xahiş etməliyik;
- Həmsöhbətə qulaq asın, sözünü kəsməməyə çalışın (ya bunu gözəl formada edin, ya da tez-tez kəsməyin);
- Efirin sahibi olun – efir üzərində nəzarəti itirməyin və heç bir halda təşəbbüsü spikerlərə verməyin;
- Danışmaqlarına imkan verin, lakin mövzudan qaçmağa qoymayın;
- Yaxşısı budur, müsahibə 12-15 dəqiqədən çox çəkməsin. Əgər tanınmış spikerdirsə, onda 25 dəqiqə də olar, lakin əsas işi korlamamaqdır.
SputnikPro Rusiyanın ən yaxşı mediamenecerlərinin və kütləvi informasiya vasitələrində böyük təcrübəsi olan aparıcı mütəxəssislərinin Rusiyada bu miqyasda yeganə olan unikal silsilə ustad dərsləri layihəsidir.
SputnikPro layihəsi artıq dünyanın 13 ölkəsində həyata keçirilir. 2018-ci ilin mart ayından indiyədək bu layihədə 2000-dən çox jurnalist və mediamenecer, PR-mütəxəssisləri və mətbuat xidmətlərinin əməkdaşları, blogerlər və bu istiqamətlərdə təhsil alan tələbələr iştirak ediblər.
SputnikPro layihəsinin nə olduğunu və spikerlərin digər ölkələrdəki master-klasslarda nə barədə danışdığını daha ətraflı öyrənmək üçün aşağıdakı linkdən istifadə edə bilərsiniz: https://www.facebook.com/SputnikProject/.