İradə Cəlil, Sputnik Azərbaycan
BAKI, 29 yanvar — Sputnik. "Facebook", "Instagram" sosial şəbəkələri və "WhatsApp" mobil tətbiqi birləşə bilər. Sputnik Azərbaycan xəbər verir ki, bunu amerikalı proqramçı, milyarder, sözügedən hər üç internet platformanın sahibi Mark Zukerberq planlaşdırır.
Məlumata görə, bu xidmətlərin hamısına nəzarət edən "Facebook" şirkətinin planı sistemin işini yenidən qurmaq və birləşdirməkdir. Birləşmə prosesi başa çatdıqdan sonra istifadəçilər dostlarına fərqli tətbiqlərdən yaza biləcəklər. Məsələn, "Instagram"da hesab sahibi "WhatsApp" istifadəçisinə, hətta sonuncu sosial şəbəkədə olmasa belə, cavab verə bilər.
Maraqlıdır, bu birləşdirmə həyata keçirilərsə, istifadəçilərin məlumatları necə qorunacaq? Ümumiyyətlə, 3 platformanın birləşməsi zamanı yaranacaq vəziyyət necə olacaq? İT üzrə mütəxəssislər Vahid Qasımov və Emil Gözəlov Sputnik Azərbaycan-a açıqlamasında məsələyə aydınlıq gətiriblər.
Vahid Qasımov sözlərinə görə, "Facebook", "Instagram" və "WhatsApp"-ın birləşdirilməsi heç nəyi dəyişməyəcək: "Çünki hər üç tətbiq sosial şəbəkədir. Sosial şəbəkələrin digər orta statistik saytlardan fərqi ondadır ki, burada saxta profillərdən, təxəllüslərdən, niklərdən çox istifadə olunmur. Əgər istifadəçi istəmirsə, tanımadığı, saxta hesab etdiyi profilləri və insanları dostluğuna qəbul etmir. Onlar da sizin yazdıqlarınızı və paylaşdıqlarınızı görə bilmir. Əgər hansısa bir insan sosial şəbəkələrdən hansındasa sizin dostluğunuzdadırsa, deməli buna siz özünüz icazə vermisiniz".
Ekspert hesab edir ki, bu birləşdirmə hansısa mənada istifadəçilər üçün daha yaxşı olacaq: "Məsələn, biz hansısa sosial şəbəkədə kiminləsə danışmışıqsa və buna əminiksə, bizə lazım olan zaman gərək hər 3 şəbəkədə onunla söhbətimizi axtaraydıq ki, görəsən hansında danışmışıq. Bunlar birləşdikdən sonra isə daha asan olacaq. Sosiallaşma, şəxsi yazışma platformasının olması daha yaxşıdır".
V.Qasımov bildirib ki, 3 sosial şəbəkə birləşdikdən sonra onların söhbət platforması bir olacaq: "Yəni biri sizə "Facebook" sosial şəbəkəsindən yazırsa, bu, o demək deyil ki, həmin şəxs sizin "Instagram" və ya "WhatsApp"dakı məlumatlarınızı görə və ya nömrənizi biləcək. Sadəcə 3 şəbəkənin bir yazışma platforması olacaq. Və siz insanlarla hansı sosial şəbəkədə dostsunuzsa, sizin haradan yazmanızdan asılı olmayaraq, dostunuz ancaq sizinlə dost olduğu şəbəkədə sizin məlumatlarınızı görə biləcək".
Emil Gözəlov isə düşünür ki, son zamanlar "Facebook" digər sosial şəbəkələrlə müqayisədə çöküb: "Facebook"un aktiv istifadəçiləri bunu daha yaxşı başa düşürlər. Lakin bu Mark Zukerberqi çox da maraqlandırmır. "Facebook"un istifadəçiləri azalsa da, "Instagram" kimi bir platforma da "Facebook"un bazasında olduğu üçün Mark bu vəziyyətdən çox da narahat deyil".
E.Gözəlov onu da qeyd edib ki, "Messenger", "WhatsApp" və "Instagram" "Facebook"un tərkibindədir: "Zukerberq bu 3 platformadakı istifadəçilərin bir-biri ilə əlaqə qura bilməsi üçün yeniliklər üzərində işləyir. Yəni bu 3 sosial şəbəkənin qismən birləşəcəyini demək olar. Çoxu elə düşünür ki, bu sosial şəbəkələr birləşərək bir sayt olacaq. Əslində isə, hamısı ayrılıqda öz fəaliyyətini davam etdirəcək. Ancaq "Instagram"dan "WhatsApp" və ya "Facebook Messencer"ə mesaj göndərmək mümkün olacaq".
Gözəlovun sözlərinə görə, birləşdirmədən sonra sistemin necə işləyəcəyi, bu 3 platformanın bir-birinə necə birləşdiriləcəyi barədə hələ ki, heç bir məlumat yoxdur.
Mütəxəssis istifadəçilərin bu proqramdan necə istifadə edəcəklərinə də aydınlıq gətirib: "Bu, istifadəçi istəyinə görə olacaq. Yəqin ki, kim istəsə, aça biləcək, kim istəməsə, bu funksiyanı bağlayacaq. Bu, əsasən, hər hansı xidmət göstərən şirkətlər üçün daha yaxşı olacaq. Bu zaman onlar "Facebook" üzərindən və ya "Instagram" üzərindən "WhatsApp"a və ya əksinə mesaj yaza bilərlər".
"Arzu olunmayan şəxslərin yazmasının qarşısını almaq barəsində də, yəqin ki, düşünərlər. Hələ ki, bu barədə dəqiq bir söz demək olmaz. Bu proqramların birləşdirilməsi bir il çəkəcək" - müsahibimiz vurğulayıb.
E.Gözəlov mesajların şifrələnməsinə məsələsinə isə, belə şərh verib: "Məlumatlara görə, mesajlar tam olaraq şifrələnir və qorunur. Yəni 2 nəfər olduqda, 3-cü şəxsin görməsi, qrup halında olduqda isə qrupdan kənar kiminsə mesajları görməsi mümkün olmayacaq".
Qeyd edək ki, "The New York Times"ın məlumatına görə, bu proyekt üzərində 1000-dən çox insan işləyir.